Không thể có đại học vô chủ, đại học phải có chủ và người chủ phải làm đúng quyền của mình, Bí thư Thành uỷ Tp.HCM Nguyễn Thiện Nhân góp ý hoàn thiện dự thảo Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học.
Sáng 6/11 Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án luật này.
Liên quan đến điều 7, xác định cơ sở giáo dục đại học công lập do nhà nước đầu tư, đảm bảo điều kiện hoạt động, ông Nhân cho rằng nên viết rõ cơ sở giáo dục đại học công lập do nhà nước là chủ sở hữu đầu tư.
Chữ "chủ sở hữu" rất quan trọng vì chủ sở hữu là người đề xuất và được chấp nhận lập đại học, là người đầu tư cho đại học phát triển nhưng phải là người có quyền quyết định nhân sự. Bởi chủ sở hữu mà không quyết định nhân sự thì nhân sự đó sẽ vận hành đại học theo hướng khác nên theo tôi nên có khái niệm "chủ sở hữu", ông Nhân nhấn mạnh.
Theo Bí thư Nhân thì Đại học tư thục cũng vậy, là do cá nhân, tổ chức trong hoặc ngoài nước là chủ sở hữu đầu tư và đảm bảo điều kiện.
Vấn đề sở hữu đại học hay vấn đề sở hữu của doanh nghiệp nhà nước tuy khác nhau nhưng có nhiều nét khá giống nhau. Chúng ta đã mất nhiều thời gian xác định ai là chủ sở hữu doanh nghiệp nhà nước, ông Nhân so sánh.
Vị Uỷ viên Bộ Chính trị nêu tiếp, trong thực tế đã phân công có loại doanh nghiệp rất lớn thì Chính phủ chính là chủ sở hữu như các tập đoàn trong thời gian trước, có loại là các bộ là chủ sở hữu, sau đó là ủy ban nhân dân cấp tỉnh là chủ sở hữu.
Quản lý nhà nước kiêm chủ sở hữu không phù hợp, phải có tổ chức riêng, cơ quan đại diện vốn nhà nước trong doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp nhà nước đầu tư thực chất đó là chủ sở hữu, ông Nhân phát biểu.
Vấn đề mà theo Bí thư Thành uỷ Tp.HCM là cần phải lưu tâm là dự thảo có đề cập đến yếu tố chủ sở hữu nhưng không có định nghĩa.
"Chủ sở hữu là người có 4 quyền, bao gồm quyền thành lập, quyền đầu tư, quyền quyết định nhân sự và quyền xử lý, chế tài đơn vị này khi vi phạm pháp luật. Nếu không làm rõ điều này thì đại học như không có chủ, rất nguy hiểm, không thể có đại học vô chủ, đại học phải có chủ và người chủ phải làm đúng quyền của mình", ông Nhân góp ý.
Băn khoăn tiếp theo của vị đại biểu Tp.HCM là dự thảo nêu rất rõ hội đồng trường đại học công lập là tổ chức đại diện cho quyền chủ sở hữu nhà nước. Quy định đó rất chính xác, nhưng chủ sở hữu nhà nước là ai thì trong dự thảo chưa xác định.
Phải xác định ai là cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà nước để quản lý, giám sát các trường, ông Nhân đề nghị.
Vẫn theo "ông giáo già" Nguyễn Thiện Nhân (như lời ông tự nhận khi mở đầu phát biểu) thì chủ sở hữu phải có một số quyền liên quan đến hội đồng trường.
Ví dụ, hội đồng trường họp sẽ bầu ra chủ tịch hội đồng trường, các thành viên nhưng tất cả những người này về nguyên tắc phải đảm bảo yêu cầu của chủ sở hữu.
Quy trình như ở dự thảo luật theo ông Nhân là hơi ngược, quy trình thuận là trường đề xuất một danh sách dài, mỗi vị trí có thể 2, 3 người nhưng mà người được phân công chủ sở hữu phải đồng ý nguyên tắc đã.
Hội đồng trường phải bầu trong những người mà chủ sở hữu thấy đảm bảo quyền đại diện cho mình. Hội đồng trường tuy là người có thể ngoài nhà nước nhưng phải đại diện chủ sở hữu trong nhà nước. Quy trình và danh sách dự kiến Hội đồng trường phải được chủ sở hữu duyệt trước. Còn sau đó hội đồng trường sẽ bầu, bầu xong chủ sở hữu ra quyết định công nhận thủ tục, ông Nhân góp ý.
Quy định chủ tịch hội đồng trường do hội đồng trường bầu trong số thành viên theo nguyên tắc đa số, theo đại biểu Nhân cũng hơi ngược. Chủ tịch Hội đồng trường có thể dự kiến 2, 3 người nhưng 2, 3 người này phải được chủ sở hữu đồng ý. Hội đồng trường bầu trong số đó thôi chứ không phải Hội đồng trường bầu xong đưa chủ sở hữu công nhận, chủ sở hữu bảo: tôi thấy người này không xứng đáng, ông Nhân nêu quan điểm.
Sau đó cựu Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo lấy 1 ví dụ mà theo ông là rất đáng tiếc, đó là trường hợp 1 giáo sư người Việt sống ở nước ngoài làm hiệu phó xong trường bầu hiệu trưởng. Bầu xong sang cơ quản quản lý bị bác bỏ. Đấy chính là quy trình ngược.
Lẽ ra danh sách ứng cử viên đó phải được chủ sở hữu đồng ý, còn trường có bầu hay không là chuyện của trường, ông Nhân nhấn mạnh.
Chuyển sang điều 69, quy định cơ quản quản lý nhà nước về giáo dục đại học, ông Nhân cho rằng đúng nhưng chưa đủ. Theo ông, nên xác định là chủ sở hữu đối với đại học công lập và cơ quan quản lý nhà nước. "Khái niệm chủ sở hữu phải được xác định ở đây là ai? Không nên dùng chữ "cơ quan nhà nước có thẩm quyền". Chúng tôi đề nghị thay chữ "cơ quan nhà nước có thẩm quyền" bằng danh xưng cụ thể trong hệ thống chúng ta đó là ai để làm cho dễ", ông Nhân góp ý.
Post a Comment