Phụ Nữ Today

Gia đình đòi từ mặt vì tôi yêu anh trai của mợ

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vcdn-vnexpress.vnecdn.net/2018/07/23/phandoi-1532307211-3990-1532307686_500x300.jpg" /></div>
<p>Tôi và bạn trai quen nhau đã gần 4 năm. Giữa chúng tôi có một vấn đề, đó là em gái của anh cưới cậu tôi (tức là em trai của mẹ tôi). Chúng tôi yêu nhau chân thành, tự nhiên và thật lòng. Khi chúng tôi đủ trưởng thành và có cái nhìn chín chắn về mối quan hệ của hai đứa, anh quyết định thưa chuyện với ba mẹ hai bên. Tuy nhiên khi nghe chuyện, ba mẹ tôi lại đòi từ mặt tôi vì cho rằng như vậy là loạn luân và tìm cách ngăn cản. Gia đình bên kia thì không có ý kiến gì. Còn ông bà ngoại của tôi bảo vì đã lớn nên tùy chúng tôi quyết định. Em gái anh và cậu tôi một mực phản đối, bảo rằng không thích như vậy. Em gái anh còn bảo "đáng lý khi đã biết cậu mợ yêu nhau thì cháu không được yêu anh trai của mợ".</p>
<p>Tôi luôn canh cánh trong lòng sự tủi thân và buồn bã. Chúng tôi trai chưa vợ gái chưa chồng, không hề cùng huyết thống, cũng không phải chung một bên họ, chẳng lẽ chỉ vì em gái anh cưới cậu tôi trước mà chúng tôi phải từ bỏ hạnh phúc của nhau. Gặp nhau muộn cũng đâu phải điều tôi mong muốn. Tôi muốn hỏi ý kiến của những bậc cha chú và người lớn, chuyên gia về vấn đề này để có cái nhìn đa chiều hơn. Xin chân thành cảm ơn các vị đọc giả và chuyên gia.</p>
<p><strong>Như</strong></p>
<p><strong>Nhà tham vấn tâm lý Nguyễn Bá Đạt gợi ý:</strong></p>
<p><em><span>Gửi Như,</span></em></p>
<p class="Normal">Chuyện của bạn không phải là hiếm, có nhiều gia đình hai đời thông gia với nhau. Chẳng hạn như chú lấy cô, cháu trai của cô lại lấy cháu gái của chú. Trường hợp của bạn về mặt huyết thống không có gì sai. Theo quy định của Luật hôn nhân gia đình năm 2014 cũng không ngăn cấm trường hợp của bạn kết hôn. Vấn đề ở đây có lẽ là cách xưng hô, giao tiếp giữa hai gia đình thông gia, giữa các cá nhân có liên quan trong mối quan hệ gia đình khi hai bạn kết hôn. </p>
<p class="Normal">Nếu gia đình bạn trai của bạn không tỏ ý kiến gì, có lẽ họ cũng đang lưỡng lự, còn bố mẹ bạn không ủng hộ vì cho rằng như vậy là loạn luân. Phải chăng cha mẹ bạn chưa rõ về sự loạn luân? Nếu như vậy nhất định bạn hoặc bạn nhờ một ai đó giải thích cho cha mẹ hiểu rõ như thế nào thì được gọi là loạn luân.</p>
<p class="Normal">Trong tình huống này, bạn có thể mời cậu mợ, bạn trai của mình gặp mặt và cùng nhau nói chuyện một buổi. Trong buổi gặp mặt đó, mọi người chia sẻ hết những suy nghĩ của bản thân về vấn đề này, điều đó có lợi cho mối quan hệ của bạn và bạn trai. Và hôm đó, chính bạn trai bạn cũng phải nói ra quan điểm và suy nghĩ của mình. Nếu thực sự anh ấy muốn cưới bạn, anh ấy sẽ biết cách nói chuyện với em gái và em rể thế nào cho hợp lý nhất. Chúc bạn có những bước tiến trong việc giải quyết vấn đề khúc mắc này.</p>
<p class="Normal"><strong>Muốn được chuyên gia tâm lý tư vấn, mời bạn gửi tâm sự .</strong></p>
<p class="Normal"><em>Độc giả gọi điện tâm sự với biên tập viên theo số 02873008899 - máy lẻ 4529 (trong giờ hành chính). Các chia sẻ của bạn sẽ được đăng tải trên Tâm sự</em></p>
<p><strong><a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a></strong> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a></p>

Gia đình đòi từ mặt vì tôi yêu anh trai của mợ

Tôi và bạn trai quen nhau đã gần 4 năm. Giữa chúng tôi có một vấn đề, đó là em gái của anh cưới cậu tôi (tức là em trai của mẹ tôi). Chúng ...

Tôi khiến người phụ nữ bất hạnh có bầu rồi trốn trách nhiệm

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vcdn-vnexpress.vnecdn.net/2018/07/22/1452849116daychongngoaitinhtam-1668-4957-1532273553_500x300.jpg" /></div>
<p>Đã hai ngày nay tôi không thể tập trung vào bất cứ một việc gì, tôi day dứt và hoảng loạn khi gặp lại người phụ nữ mình đang tâm bỏ rơi lúc em mang thai con gái tôi. Tôi day dứt khi đã lợi dụng thân xác và tình cảm người con gái đó trong khi em đã quá bất hạnh sau ly hôn, bị chồng phản bội, lừa dối tài sản. Tôi day dứt khi em quá cao thượng với tôi.</p>
<p>Lần gặp nào em cũng mang cho tôi nhiều bất ngờ, lần này tôi còn thêm hoảng loạn. Khi đang họp ở cơ quan, chị đồng nghiệp vào nói nhỏ: "Có con nhỏ nào trong khu vực em phụ trách đang chờ em xác minh hồ sơ cho con nó làm hộ chiếu, chờ từ chiều giờ", rồi chị ấy chọc tôi: "Dễ thương ghê mà tiếc là có 3 con rồi". Anh đồng nghiệp lại chêm thêm: "Nãy tao đi vệ sinh thấy ngon thiệt á, có mùi dầu thơm đã lắm". Chị đồng nghiệp lại nói tiếp: "Em ra coi cho nó đi về, mới sinh con có hơn tháng. Mà nó hiền ghê, chị đưa điện thoại em cho nó gọi, nếu có gì gấp thì nói em, nó nói thôi ngại làm phiền em nên không gọi, mà chị không tin nó 40 tuổi á, nhìn nó trẻ lắm luôn".</p>
<p>Tôi bắt đầu suy nghĩ, hồi hộp đi ra và đoán 90% là em rồi, tôi từng nhầm tuổi em nên mới cưa cẩm em ngày ấy. Tay tôi run, cầm tập hồ sơ em đưa, em nhìn tôi cười, xưng hô với tôi vô cùng xa lạ như chưa từng quen biết, em gọi tôi là "em". Em vẫn như xưa, mới hơn tháng sinh con nhưng em đã thon gọn lại như xưa tôi gặp, tôi biết em đã cố gắng nhiều để tập thể thao lấy lại vóc dáng vì em nổi tiếng nghị lực trong khu phố. Em nghị lực khi đã dám chấp nhận lấy một người chồng có quá khứ tù đày nghiện ngập. Em nghị lực khi dám giữ lại đứa con ngoài ý muốn của chúng tôi. Tôi đoán sẽ có ngày này và không thể trốn tránh vì em sống trong chính khu vực tôi quản lý, giấy tờ hồ sơ gì em cần xác minh bắt buộc phải đến gặp tôi.</p>
<p>Tôi thấy mình mâu thuẫn, không đủ bản lĩnh để đối diện với em khi biết em mang thai, rồi em ly hôn và có hai con, thêm việc em lớn hơn tôi đến 12 tuổi. Tôi cứ nghĩ đến với em vì em xinh xắn, nghị lực, bí ẩn..., nhưng tôi cảm thấy tiếc vì nghĩ trên đời này hiếm ai được như em, yêu tôi vô điều kiện, hiếm ai có nghị lực như em, em không hề trách móc khi tôi im lặng lẩn tránh trách nhiệm với mẹ con em. Duy chỉ có hôm em sinh con và gửi hình con cho tôi với tin nhắn ngắn gọn: "Tên con là…, mẹ con em khỏe, anh nhớ tên con tránh hệ lụy về sau cho tụi nhỏ, đừng lo cho mẹ con em, anh giữ gìn sức khỏe nhé"!</p>
<p>Em đã trở về nước sinh con nhưng tôi chưa một lần thăm con dù em ở cách nhà tôi không bao xa. Đêm nay tôi đã bỏ ca trực để tìm quán cà phê nào đó thức cả đêm, tôi muốn bù đắp cho mẹ con em nhưng không muốn từ bỏ tương lai của mình. Thời gian xa em tôi quen một cô gái, cũng muốn ổn định với cô ấy nhưng mỗi lần bạn gái mới hay giận dỗi vô cớ tôi lại nhớ về mẹ con em, nhớ kinh khủng, nhớ em luôn làm tôi cười sau mỗi lần gặp nhau. Em không bao giờ quản lý tôi cả, thậm chí muốn gặp em cũng không dễ, còn hiện tại bạn gái mới luôn muốn gặp mỗi ngày dù công việc tôi rất bận, mè nheo các kiểu khiến tôi ngột ngạt.</p>
<p>Thú thật bạn gái mới của tôi chỉ hơn em ở tuổi còn khá trẻ chứ tính tình trẻ con. Hơn một năm bên em tôi luôn thấy bình an vì em không bao giờ giận hờn vô cớ, không trách móc vu vơ, em rất thực tế; ngay cả việc giữ gìn vóc dáng bạn gái mới tôi còn thua xa em. Tôi đã đấu tranh rất nhiều, tôi biết mình hèn nhát không thể vượt qua dư luận, gia đình để tiến tới với em và nhận đứa con của mình. Hãy cho tôi lời khuyên, thật sự tôi rất mệt mỏi.</p>
<p><strong>Kiên</strong></p>
<p><em>Độc giả gọi điện tâm sự với biên tập viên theo số 02873008899 - máy lẻ 4529 (trong giờ hành chính). Các chia sẻ của bạn sẽ được đăng tải trên Tâm sự</em></p>
<p><strong><a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a></strong> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a></p>

Tôi khiến người phụ nữ bất hạnh có bầu rồi trốn trách nhiệm

Đã hai ngày nay tôi không thể tập trung vào bất cứ một việc gì, tôi day dứt và hoảng loạn khi gặp lại người phụ nữ mình đang tâm bỏ rơi lúc...

(Trích những lời tâm sự của STEVEN JOBS khi cận kề cái chết)

<h3><img class="wp-image-39566 size-full" data-attachment-id="39566" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="img_8792" data-large-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=700?w=700" data-medium-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=700?w=300" data-orig-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=700" data-orig-size="1032,556" data-permalink="https://thanhnientudo.com/2018/07/22/trich-nhung-loi-tam-su-cua-steven-jobs-khi-can-ke-cai-chet/img_8792/" sizes="(max-width: 700px) 100vw, 700px" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=700" srcset="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=700 700w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=150 150w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=300 300w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg?w=768 768w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8792.jpg 1032w" /></h3>
<h3>“Tôi đạt đến đỉnh cao của sự thành công trong thế giới kinh doanh. Trong mắt của người khác, cuộc sống của tôi là một mẫu mực của sự thành công.</h3>
<h3>Tuy nhiên, ngoài công việc, tôi có rất ít niềm vui. Cuối cùng, sự giàu có chỉ là một thực tế của cuộc sống mà tôi phải làm quen với nó.</h3>
<h3>Tại thời điểm này, nằm trên giường bệnh và nhớ lại toàn bộ cuộc sống của tôi, tôi nhận ra rằng tất cả các công nhận và sự giàu có mà tôi mất rất nhiều nhiều năm tháng tuổi trẻ để có niềm tự hào đó, đã dần và trở nên vô nghĩa khi đối mặt với cái chết sắp xảy ra.</h3>
<h3>Bạn có thể thuê ai đó làm người lái xe cho bạn, kiếm tiền cho bạn, nhưng bạn không thể có một người nào đó phải chịu bệnh tật cho bạn.</h3>
<h3>Vật chất bị mất có thể được tìm thấy. Nhưng có một điều mà không bao giờ có thể được tìm thấy khi nó bị mất – “CUỘC ĐỜI BẠN”.</h3>
<h3>Khi một người đi vào phòng mổ, anh sẽ nhận ra rằng có một cuốn sách mà anh ta vẫn chưa hoàn thành việc đọc – “CUỐN SÁCH SỨC KHỎE CỦA CUỘC SỐNG ĐÃ BAN”.</h3>
<h3>Cho dù giai đoạn trong cuộc đời chúng ta đang ở có huy hoàng tới mức nào, với sự tàn phá của thời gian, chúng ta sẽ phải đối mặt với những ngày đi xuống trầm trọng.</h3>
<h3>Hãy trân trọng tình yêu cho gia đình bạn, tình yêu dành cho người bạn đời của bạn, tình yêu cho bạn bè…Hãy đối xử tốt với bản thân. Hãy trân trọng những người khác.Khi chúng ta già đi, cũng là lúc chúng ta trở nên khôn ngoan hơn với cuộc đời, từ đó mà dễ dàng nhận ra:</h3>
<h3>Một chiếc đồng hồ mệnh giá 300 USD hay 30 USD thì suy cho cùng, kim giờ kim phút cũng chỉ cùng một thời gian.</h3>
<h3>Một chiếc túi xách mệnh giá 300 USD hay 30 USD thì suy cho cùng, số tiền bên trong đều có cùng giá trị như nhau.</h3>
<h3>Một chiếc xe ô tô mệnh giá 150.000 USD hay 30.000 USD thì suy cho cùng, con đường, khoảng cách và địa điểm cuối cùng chúng ta đi đều giống nhau.</h3>
<h3>Một chai rượu vang mệnh giá 300 USD hay 10 USD thì suy cho cùng, say rượu vẫn chỉ là đau đầu và nôn mửa.</h3>
<h3>Một ngôi nhà rộng 30 hay 300m2 thì suy cho cùng, nỗi cô đơn có thế nào vẫn cứ tồn tại.</h3>
<h3>Một lúc nào đó, bạn sẽ nhận ra hạnh phúc thực sự không đến từ vật chất. Cho dù bạn chọn ghế hạng nhất hay hạng phổ thông thì khi máy bay hạ cánh, bạn cũng phải bước xuống.</h3>
<h3>Vì vậy, tôi hi vọng bạn nhận ra khi nào bạn còn có bạn bè, người thân bên cạnh để cùng trò chuyện, nói cười, vui vẻ đàn hát với nhau, tám đủ thứ trên trời dưới biển… thì lúc ấy là lúc hạnh phúc thực sự.</h3>
<h3>1. Đừng giáo dục con trẻ phải trở nên giàu có trong tương lai. Hãy dạy chúng cách để luôn hạnh phúc. Như vậy, khi lớn lên, chúng sẽ biết được giá trị thật của từng thứ không phải dựa trên mệnh giá đồng tiền.</h3>
<h3>2. Đừng nhịn ăn. Hãy ăn như thể đó là thứ thuốc quý giá nhất dành cho cơ thể bạn. Nếu không, bạn sẽ thật sự phải “ăn” thuốc như ăn thức ăn vậy.</h3>
<h3>3. Người thực sự yêu thương bạn sẽ không bao giờ bỏ rơi bạn dù ở bất kì hoàn cảnh nào hay dù bạn có nói 100 lý do để họ từ bỏ bạn đến thế nào đi chăng nữa.</h3>
<h3>4. Khác biệt giữa con người và làm người là rất lớn. Nhưng không phải ai cũng hiểu được.</h3>
<h3>5. Khi bạn sinh ra, chắc chắn bạn nhận được tình yêu thương. Khi bạn chết đi, có thể bạn sẽ nhận được tình yêu thương. Giữa khoảng thời gian đó, bạn phải biết cách xoay sở làm sao để biết cách sống.</h3>
<h3>Nếu bạn muốn đi nhanh, hãy đi một mình. Nhưng nếu muốn đi xa, hãy đi cùng nhau. Hãy ghi nhớ những điều này thật kĩ để có một cuộc sống tốt hơn.</h3>
<h3>Cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến với bạn.”</h3>
<h3>Steven Jobs 2011</h3>
<p><strong><a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a></strong> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a></p>

(Trích những lời tâm sự của STEVEN JOBS khi cận kề cái chết)

“Tôi đạt đến đỉnh cao của sự thành công trong thế giới kinh doanh. Trong mắt của người khác, cuộc sống của tôi là một mẫu mực của sự thành ...

3 giá trị làm nên nước Mỹ

<p><strong><img class="size-full" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/img_8808.jpg?w=700" />Mỗi quốc gia trên thế giới đều đặc biệt ở khía cạnh nào đó, có thể là về văn hoá, lịch sử, ngôn ngữ hay địa lý. Nhưng điều làm nên sự thành công độc đáo của nước Mỹ mà cả thế giới ngưỡng mộ là hệ thống giá trị của họ.</strong></p>
<p>Nếu sống ở Mỹ bạn có lẽ quen thuộc với các đồng xu kim loại. Nhưng một điều có lẽ khiến bạn ngạc nhiên rằng hệ thống 3 giá trị xây dựng lên một xã hội Hoa Kỳ tự do, cởi mở và giàu có nhất thế giới đều được in trọn trên những đồng xu nhỏ bé này.</p>
<p><img class="wp-image-39606" data-attachment-id="39606" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="image-763" data-large-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=600&h=402?w=600" data-medium-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=600&h=402?w=300" data-orig-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=600&h=402" data-orig-size="600,402" data-permalink="https://thanhnientudo.com/2018/07/22/3-gia-tri-lam-nen-nuoc-my/image-763/" height="402" sizes="(max-width: 600px) 100vw, 600px" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=600&h=402" srcset="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg 600w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=150&h=101 150w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-763.jpg?w=300&h=201 300w" width="600" /></p>
<p>3 giá trị làm nên nước Mỹ là:</p>
<p><strong>• E Pluribus Unum (từ rất nhiều, một)</strong></p>
<p><strong>• In God we trust (Chúng ta tin vào Chúa)</strong></p>
<p><strong>• Liberty (Tự do)</strong></p>
<p><strong>E Pluribus Unum:</strong> <strong>từ rất nhiều, một;</strong>có nghĩa là người Mỹ không quan tâm đến việc bạn đến từ đâu, không quan tâm đến dòng máu đang chảy trong người bạn là gì, nguồn gốc sắc tộc, tôn giáo của bạn của bạn như thế nào. Miễn là bạn tới Mỹ (một cách hợp pháp) và sẵn sàng làm việc để làm cho cuộc sống của bạn và những người xung quanh trở nên tốt đẹp hơn thì bạn được coi là người Mỹ, là một thành viên chính thức và trọn vẹn trong xã hội.</p>
<p><img class="wp-image-39607" data-attachment-id="39607" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="image-764" data-large-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=1024&h=683?w=700" data-medium-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=1024&h=683?w=300" data-orig-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=1024&h=683" data-orig-size="1024,683" data-permalink="https://thanhnientudo.com/2018/07/22/3-gia-tri-lam-nen-nuoc-my/image-764/" height="683" sizes="(max-width: 1024px) 100vw, 1024px" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=1024&h=683" srcset="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg 1024w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=150&h=100 150w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=300&h=200 300w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-764.jpg?w=768&h=512 768w" width="1024" /></p>
<p>Nước Mỹ là một quốc gia trẻ hình thành bởi dân nhập cư, và bây giờ vẫn vậy. Một điểm khác biệt so với các quốc gia Châu Âu, Á và Úc là người nhập cư vào Mỹ hoà nhập rất nhanh vào các cộng đồng dân cư ở Mỹ và sự kỳ thị đối với những người mới đến là rất ít nếu so với các quốc gia khác. Chẳng hạn nếu bạn là người Thổ Nhĩ Kỳ và tới Đức nhập quốc tịch, bạn sẽ được coi là người Thổ sống ở Đức trong rất nhiều thế hệ, còn nếu bạn tới Mỹ mà sẵn sàng hoà nhập vào cộng đồng, chỉ trong vài tuần không ai sẽ có cái nhìn khác biệt về bạn. Đó chính là sự độc đáo của nước Mỹ, một quốc gia nhập cư.</p>
<p><strong>Chúng ta tin vào Chúa:</strong>nghĩa là nước Mỹ thành lập trên niềm tin rằng Chúa là nguồn gốc của mọi giá trị trên đời. Đó chính là lý do tại sao trong Tuyên ngôn độc lập, các vị Quốc phụ công thần tuyên bố “<em>chúng ta có quyền không ai có thể tước đoạt được</em>”. Tại sao không ai có thể tước đoạt được? Vì những quyền này không đến từ con người, chúng được trao cho con người từ Chúa trời, do đó không thể bị con người tước đoạt. Chúa đã, đang là trung tâm của xã hội Mỹ.</p>
<p><strong>Thứ 3, là Tự do</strong>. Tất nhiên sẽ có người nói: “<em>Trong cuộc Cách mạng Pháp, họ cũng tuyên ngôn Tự do, Bình đẳng, Bác ái, thì sao? Người Mỹ đâu phải là quốc gia duy nhất tôn trọng Tự do</em>”. Đúng là như vậy, còn rất nhiều xã hội phương Tây và phương Đông tiến bộ hiện cũng rất tôn trọng quyền Tự do, nhưng Mỹ là xã hội duy nhất đặt Tự Do cùng với ‘Chúng ta tin vào Chúa’ và E Pluribis Unum. Tự do ở Mỹ khác với Tự do mà người Pháp hiểu trong cuộc cách mạng – họ nhấn mạnh vào Công bằng. Công bằng không phải là một giá trị của người Mỹ, nó là giá trị của Châu Âu. Vì nếu đặt công bằng lên trước tự do, thì chắc chắn tự do cá nhân sẽ bị nhỏ lại. Người Mỹ yêu thích tự do đến mức bị ám ảnh bởi việc tự quyết định vận mạng của mình.</p>
<p>Vậy ở Mỹ không có công bằng sao? Không phải vậy, công bằng ở điểm khởi đầu là giá trị ở Mỹ, nhưng đòi hỏi công bằng ở kết quả là giá trị Châu Âu. Ở Mỹ, bạn có thể học bất cứ thứ gì bạn thích, khởi nghiệp kinh doanh hay làm chính trị, nhưng kết quả cuối cùng là do nỗ lực, tài năng và may mắn của bạn. Ở một số nước Châu Âu, chẳng hạn Đức, đến cả việc bạn mở cửa hàng sớm hơn cửa hàng đối diện một chút cũng không được, vì như thế sẽ không công bằng với ông chủ cửa hàng kia. Người Châu Âu bị ám ảnh bởi công bằng đến như vậy.</p>
<p>Cố Tổng thống Hoa Kỳ Calvin Coolidge vào những năm 1920 đã nói “<em>Công việc của nước Mỹ là làm ăn kinh doanh</em>”. Tự do ở Mỹ cho phép bạn đạt được mọi thứ mà bạn xứng đáng có được với công sức, tài năng và cả may mắn nữa. Người Mỹ không tin vào công bằng như người Châu Âu, bởi vì tự do và công bằng là có mâu thuẫn. Nếu bạn cưỡng ép công bằng lên người khác thì chính là đã tước đoạt tự do khỏi họ.</p>
<p>Chính vì vậy, E Pluribus Unum (từ rất nhiều, một), In God we trust (Chúng ta tin vào Chúa) và Liberty (Tự do) là 3 giá trị khiến nước Mỹ khác biệt, giúp Mỹ trở thành một xã hội tự do, cởi mở, giàu có và nhiều cơ hội nhất trong lịch sử hiện đại của nhân loại.</p>
<p><em>Trọng Đức / Tri Thức VN</em></p>
<p><strong><a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a></strong> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a></p>

3 giá trị làm nên nước Mỹ

Mỗi quốc gia trên thế giới đều đặc biệt ở khía cạnh nào đó, có thể là về văn hoá, lịch sử, ngôn ngữ hay địa lý. Nhưng điều làm nên sự thành ...

Những đặc tính truyền thống cơ bản của nền giáo dục miền Nam trước 75

<p><em>Bồng bồng mẹ bế con sang,</em></p>
<p><em>Đò dọc quan cấm, đò ngang không chèo.</em></p>
<p><em>Muốn sang thì bắc cầu kiều,</em></p>
<p><em>Muốn con hay chữ thì yêu lấy thày.</em></p>
<p>(Ca dao Việt Nam)</p>
<p><em>“Tôi muốn thấy có sự kính trọng trong một trường học. Ông thày tới, học trò phải nghiêm chỉnh đứng dạy chào thày…”</em> – Nicolas Sarkozy, khi tranh cử Tổng Thống Pháp (Từ Nguyên)</p>
<hr />
<p>Một người bạn mới về thăm Việt Nam trở lại Mỹ trước ngày Lễ Tạ Ơn 2016 ít ngày cho biết rất nhiều người trong nước hiện tại đã đánh giá cao nền giáo dục ở Miền Nam thời trước năm 1975; riêng bà con ở Miền Nam lại lấy làm hãnh diện là đã được đào tạo bởi nền giáo dục ấy, trong những học đường Miền Nam và bởi các thày cô Miền Nam.</p>
<p>Nhân dịp này, tôi xin được cùng bạn đọc ôn lại những ưu điểm qua một số những đặc tính cơ bản của sinh hoạt giáo dục ở Miền Nam thời trước năm 1975 nói riêng và văn hóa miền Nam nói chung, chính yếu là sự liên tục lịch sử. Nói như vậy không phải là trong thời gian này miền đất của tự do và nhân bản mà những người Quốc Gia còn giữ được không phải là không trải qua nhiều xáo trộn. Chiến tranh dưới hình thức này hay hình thức khác luôn luôn tồn tại và có những thời điểm người ta nói tới các chế độ độc tài hay quân phiệt và luôn cả cách mạng. Nhưng ngoại trừ những gì liên hệ tới chế độ chính trị, quân sự hay an ninh quốc gia, sinh hoạt của người dân vẫn luôn luôn diễn ra một cách bình thường, người nào việc nấy, người nào trách nhiệm nấy và được tôn trọng hay tôn trọng lẫn nhau. Sự liên tục lịch sử do đó đã có những nguyên do để tồn tại, tồn tại trong sinh hoạt hành chánh, tồn tại trong sinh hoạt tư pháp, trong văn chương và nghệ thuật và tồn tại đương nhiên trong sinh hoạt giáo dục. Trong bài này tôi chỉ nói tới tới giáo dục và giáo dục công lập. Đây không phải là một bài khảo cứu mà chỉ là một bài nhận định và những nhận định được nêu lên chỉ là căn bản, sơ khởi, và tất nhiên là không đầy đủ. Đồng thời mỗi người có thể có phần riêng của mình. Một sự nghiên cứu kỹ càng, có phương pháp hơn và đầy đủ hơn là một điều cần thiết.</p>
<p><img class="wp-image-39603" data-attachment-id="39603" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="image-761" data-large-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=500&h=295?w=500" data-medium-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=500&h=295?w=300" data-orig-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=500&h=295" data-orig-size="500,295" data-permalink="https://thanhnientudo.com/2018/07/22/nhung-dac-tinh-truyen-thong-co-ban-cua-nen-giao-duc-mien-nam-truoc-75/image-761/" height="295" sizes="(max-width: 500px) 100vw, 500px" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=500&h=295" srcset="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg 500w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=150&h=89 150w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-761.jpg?w=300&h=177 300w" width="500" /></p>
<p><strong>Giáo dục là của những người làm giáo dục</strong></p>
<p>Giáo dục công lập ở Việt Nam đã có từ lâu đời và tùy theo nhận định của các sử gia, tới một mức độ nào đó định chế này đã tồn tại trên dưới mười thế kỷ. Mục đích của nó là để đào tạo nhân tài cho các chế độ, nói riêng, và cho đất nước, nói chung. Các vua chúa Việt Nam thời nào cũng vậy, cũng coi trọng việc học cả. Có điều coi trọng thì coi trọng, các vua Việt Nam, nói riêng và các triều đình Việt Nam, nói chung, chỉ vạch ra những đường nét chung và những mục tiêu chung, kèm theo là tổ chức các kỳ thi để tuyển chọn người tài mà không trực tiếp can dự vào sinh hoạt giảng dạy của các trường, hầu hết là các trường tư ở rải rác khắp trong nước. Sinh hoạt này hoàn toàn do các thày ở các trường do các tư nhân đảm trách. Giáo dục là của người dân và của những người làm giáo dục, và cho đến khi người Pháp sang, nó là của giới trí thức đương thời, đúng hơn là của các nhà Nho với tất cả những học thuyết, những nguyên tắc căn bản của giới này. Sang thời Pháp, do nhu cầu bảo vệ và phát triển văn minh và văn hóa của họ, người Pháp lập ra một nền giáo dục mới, nhưng việc điều hành, việc soạn thảo chương trình vẫn được giao cho các nhà giáo được huấn luyện chuyên môn hay ít ra là lựa chọn nghề dạy học với tinh thần quí trọng kiến thức và yêu mến nghề dạy học dù chỉ là tạm thời về phía người Pháp cũng như về phía người Việt. Họ mở các trường sư phạm để huấn luyện giáo chức chuyện nghiệp.</p>
<p><img class="wp-image-39602" data-attachment-id="39602" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="image-762" data-large-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=550&h=347?w=550" data-medium-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=550&h=347?w=300" data-orig-file="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=550&h=347" data-orig-size="550,347" data-permalink="https://thanhnientudo.com/2018/07/22/nhung-dac-tinh-truyen-thong-co-ban-cua-nen-giao-duc-mien-nam-truoc-75/image-762/" height="347" sizes="(max-width: 550px) 100vw, 550px" src="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=550&h=347" srcset="https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg 550w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=150&h=95 150w, https://thanhnientudo.files.wordpress.com/2018/07/image-762.jpg?w=300&h=189 300w" width="550" /></p>
<p>Đặc tính kể trên đã liên tục được tôn trọng trong suốt thời gian miền Nam tồn tại và luôn cả trước đó, từ thời Chính Phủ Quốc Gia của Cựu Hoàng Bảo Đại. Chức vụ bộ trưởng hay tổng trưởng giáo dục có thể là do các chính trị gia hay những người thuộc các ngành khác đảm nhiệm, nhưng trong việc lựa chọn nhân sự điều hành trong bộ, ngoại trừ các chức vụ có tính cách chính trị như đổng lý văn phòng, chánh văn phòng, bí thư tức thư ký riêng của bộ trưởng… tất cả các chức vụ chỉ huy khác trong bộ, từ thứ trưởng, tổng thư ký, tổng giám đốc, giám đốc cho tới các hiệu trưởng các trường và đương nhiên là các giáo sư, giáo viên, đều là những nhà giáo chuyên nghiệp, không có đại diện đảng phái chính trị ở bên cạnh. Lý do rất đơn giản: họ là những người vô tư, biết việc, rành công việc và có kinh nghiệm, chưa kể tới sự yêu nghề. Chính trị đối với họ chỉ là nhất thời, tương lai của cả một dân tộc, hay ít ra là của những thế hệ tới mới, là quan trọng. Trong phạm vi lập pháp, rõ hơn là ở quốc hội, các chức vụ đứng đầu các ban hay tiểu ban, dù là thượng viện hay hạ viện đều do các nghị sĩ hay dân biểu gốc nhà giáo phụ trách. Ngoại trừ ở những vùng mất an ninh, những gì thuộc phạm vi chính trị nhất thời đã ngưng lại trước ngưỡng cửa của học đường. Thày cô giáo là nhân viên của bộ giáo dục, do bộ giáo dục bổ nhiệm, trực thuộc vị hiệu trưởng của trường sở tại , rồi các nha sở của bộ giáo dục ở trung ương chứ không trực thuộc các quận hay tỉnh trưởng.</p>
<p>Về tên các trường, tất cả các trường trung, tiểu học đều được gọi bằng tên của các danh nhân hay anh hùng dân tộc thời trước, được mọi người công nhận, Trưng Vương, Ngô Quyền, Chu Văn An, Đoàn Thị Điểm, Gia Long, Petrus Trương Vĩnh Ký, Nguyễn Trãi, Nguyễn Đình Chiểu, Phan Thanh Giản, Lê Ngọc Hân… không hề có tên nào là của các lãnh tụ đương thời dù đó là Bảo Đại, Ngô Đình Diệm hay Nguyễn Văn Thiệu, Nguyễn Cao Kỳ, kể cả Trần Văn Hương gốc nhà giáo… thay vì những tên hoàn toàn xa lạ đối với quảng đại quần chúng Miền Nam về sau này như Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai, Võ Thị Sáu, Lê Văn Tám…, những người của một đảng chính trị hay, tệ hơn nữa, là ngụy tạo, không có thật.</p>
<p>Tôn chỉ và mục đích nhằm hướng tới quốc gia, dân tộc và con người, dựa trên những truyền thống đã có từ lâu đời</p>
<p>Nói tới ba nguyên tắc căn bản, đồng thời cũng là tôn chỉ và mục đích tối hậu của nền giáo dục của miền Nam trước năm 1975, có người tỏ ý không thích ba nguyên tắc này. Lý do có lẽ, tôi chỉ đoán như vậy, là vì ba nguyên tắc này phần nào đã được người Cộng Sản Việt Nam nêu lên trong Đề Cương Văn Hóa 1943 của họ. Ba nguyên tắc đó là Nhân Bản, Dân Tộc và Khai Phóng, sau này là Nhân Bản, Dân Tộc và Khoa Học trong khi trong Đề Cương Văn Hóa của Đảng Cộng Sản Việt Nam thì là Dân Tộc, Đại Chúng và Khoa Học…</p>
<p>Ở đây người viết không đi sâu vào khía cạnh này vì dù không thích, không đồng ý, ba nguyên tắc Dân Tộc, Nhân Bản và Khai Phóng này vẫn đã trở thành căn bản của nền giáo dục của miền Nam mà không ai lưu tâm tới vấn đề là không biết. Chúng đã giúp cho nền giáo dục này giữ được những truyền thống cơ bản của dân tộc và phát triển một cách vững vàng từng bước một để theo kịp với đà tiến triển của cả nhân loại mà không chạy theo những gì của thời thượng để trở thành lai căng, mất gốc, đồng thời cũng không bị gán cho là bảo thủ, lỗi thời… Tính cách liên tục lịch sử của nền giáo dục của miền Nam sở dĩ có được, phần nào là dựa trên những nguyên tắc này, đặc biệt là nguyên tắc Dân Tộc. Nó cho phép người ta đề cao và bảo tồn những truyền thống dân tộc trong học đường, dù đó là những truyền thống thuần túy Việt Nam hay những truyền thống của Khổng giáo. Đôi câu đối được khắc trên cổng chính của một trong những trường trung học lớn nhất của miền Nam là trường Petrus Trương Vĩnh Ký sau đây là một trường hợp điển hình:</p>
<p><em>Khổng Mạnh cương cường tu khắc cốt</em></p>
<p><em>Âu Tây khoa học yếu minh tâm</em></p>
<p>Sự khủng hoảng hiện tại của nền giáo dục ở trong nước là do ở sự thiếu những yếu tố chỉ đạo này. Điều này đã được thấy rõ qua sự vô cùng lúng túng của Ông Vũ Đức Đam, đương kim Phó Thủ Tướng, đặc trách văn hóa, xã hội, khoa học, giáo dục và đào tạo trong một buổi điều trần trước Quốc hội và bị hỏi câu hỏi là: “Có hay không một triết lý giáo dục Việt Nam?” Điều khiến cho người ta ngạc nhiên là không lẽ là một cán bộ ở cấp cao chuyên lo về văn hóa, như vậy, ông lại không biết tới Đề Cương Văn Hóa 1943 của Đảng Cộng Sản Việt Nam trong đó ba nguyên tắc cơ bản chỉ đạo cho các vận dụng văn hóa, nói chung, văn học và giáo dục… nói riêng, là: dân tộc hóa, đại chúng hóa, và khoa học hóa đã được nêu cao hay sao? Không lẽ ba nguyên tắc này đã trở thành lạc hậu trong tình thế mới, trước quyền hành và quyền lợi của Đảng Cộng Sản Việt Nam?</p>
<p><strong>Liên tục trong phạm vi nhân sự</strong></p>
<p>Nhân sự ở đây không ai khác hơn là các nhà giáo, căn bản là các nhà giáo chuyên nghiệp. Tôi muốn nói tới các nhà giáo tốt nghiệp từ các trường sư phạm, những người ngay từ thuở thiếu thời đã chọn nghề dạy học làm lý tưởng cho mình và chỉ sống bằng nghề dạy học, vui với nghề dạy học hãnh diện với vai trò làm thày, làm cô của mình, dù đó là sư phạm tiểu học hay sư phạm trung học. Một nghề bị coi là “bạc nghệ”, là bị xếp sau so với các nghề khác:</p>
<p><em>Dưa leo ăn với cá kèo,</em></p>
<p><em>Cha mẹ anh nghèo, anh học noọc-man.</em></p>
<p>(noọc-man: nghề Thầy giáo, theo hệ thống giáo dục Pháp xưa)</p>
<p>Tất cả các vị này vẫn còn nguyên vẹn khi đất nước bị qua phân và đã ở các trường trong Nam khi các trường này được mở cửa trở lại sau một thời gian chiến tranh bị tạm đóng cửa, không mấy người tập kết ra Bắc.</p>
<p>Sau khi đất nước bị chia cắt và qua cuộc di cư của non một triệu người từ miền Bắc vô Nam, họ lại được tăng cường thêm bởi một số đông các đồng nghiệp của họ từ miền Bắc vô cùng với các trường được gọi là Bắc Việt di chuyển: Ngô Quyền, Nguyễn Trãi, Chu Văn An, Trưng Vương, Hồ Ngọc Cẩn, Trần Lục… Tất cả đã cùng nhau hướng dẫn và điều hành các học đường miền Nam trong thời kỳ chuyển tiếp từ Pháp thuộc sang độc lập, đồng thời cũng là những giảng viên cơ bản trong các trường huấn luyện giáo chức thuộc thế hệ mới. Từ phong thái đến cách giảng dạy, từ cách vào lớp, cho phép học trò ngồi, tới cách viết bảng và xóa bảng, cách chấm bài hay phê bài, các vị này đã để toát ra một sự chừng mực và vô cùng thận trọng của những nhà sư phạm nhà nghề, khác hẳn với một số các đồng nghiệp của họ từ ngoại quốc về chỉ lo dạy các môn học chuyên môn. Học đường do đó đã tránh được nạn chánh trị hóa, tránh được nạn cán bộ chánh trị xâm nhập. Nhiều vị vào những lúc tình thế vô cùng tế nhị đã giữ được thế vô tư và độc lập, nghiêm chỉnh của học đường và tư cách của giáo chức. Cũng cần phải nói thêm là trong thời gian này nhiều vị xuất thân là cử, tú, kép, mền, luôn cả tiến sĩ của thời trước, những người tinh thâm Nho học, vẫn còn có mặt ở các học đường, đặc biệt là các Đại Học Văn Khoa ở Saigon và Huế như Tiến Sĩ Nguyễn Sĩ Giác, Cử Nhân Thẩm Quỳnh, Tú Tài Kép Vũ Huy Chiểu… mà không ai là không quý trọng.</p>
<p>Hệ thống tổ chức, tổ chức thi cử và chương trình học vẫn giữ được những nét chính của Chương Trình Pháp và Chương Trình Hoàng Xuân Hãn, Phan Huy Quát.</p>
<p>Đây là một trong những đặc tính căn bản của nền giáo dục của miền Nam trong suốt thời kỳ nền giáo dục này tồn tại. Những gì người Pháp thiết lập không những không bị hủy bỏ, coi như tàn tích của chế độ thực dân, đế quốc mà còn được thận trọng giữ gìn, song song với việc bảo tồn truyền thống văn hóa cổ truyền và đạo đức của dân tộc. Người Việt ở miền Nam trong tinh thần cởi mở và tự do đã biết phân định những gì là kìm kẹp và những gì là hay đẹp mà một chế độ chính trị đem lại, thay vì cứ nhắm mắt đập bỏ để sau này hối tiếc. Các nhà làm giáo dục ở miền Nam đã tỏ ra vô cùng thận trọng trong mọi quyết định. Những gì gọi là cách mạng vội vã, nhất thời dường như không được chấp nhận. Họ chủ trương cải tổ để thích ứng với hoàn cảnh mới và cải tổ từ từ, kể cả khi thế lực và ảnh hưởng của người Mỹ, từ đó áp lực của họ đã trở nên rất mạnh. Hệ thống giáo dục do người Pháp từ tiểu học cho đến đại học đã tồn tại dưới hình thức Việt hóa bắt đầu từ thời chính phủ Trần Trọng Kim năm 1945, với chương trình Hoàng Xuân Hãn, vị bộ trưởng giáo dục đương thời, sau này là Phan Huy Quát thời Quốc Gia Việt Nam mới được thành lập. Nó cho phép người ta, từ thày đến trò, dễ dàng chuyển sang một nền giáo dục mới của một quốc gia độc lập không hề có chuyện trục trặc. Ngay từ cuối niên học 1944-1945, trong rất nhiều khó khăn, từ giao thông, vận chuyển đến thông tin, liên lạc, người ta đã tổ chức đươc những kỳ thi ở bậc tiểu học bằng tiếng Việt mà không hề có chuyện than phiền, khiếu nại. Điều nên nhớ là Chính Phủ Trần Trong Kim chỉ tồn tại có vẻn vẹn bốn tháng hay hơn một trăm ngày, vô cùng ngắn ngủi, với những phương tiện giao thông và liên lạc hết sức nghèo nàn. Sau này khi gửi sinh viên ra ngoại quốc du học, miền Nam đã không gặp phải những khó khăn trong việc đối chiếu bằng cấp, hệ thống học và khả năng của các đương sự, không phải chỉ riêng cho những ai muốn sang du học bên Pháp mà luôn cả cho những ai muốn sang các quốc gia khác, kể cả Hoa Kỳ, Gia Nã Đại, Úc, Nhật… vì đó là một hệ thống giống như các hệ thống khác thuộc thế giới tây phương, một hệ thống gần với hệ thống chung của quốc tế.</p>
<p>Duy trì mối liên tục lịch sử cũng cho phép người ta sử dụng được các sách giáo khoa của người Pháp và những sách giáo khoa về lịch sử và văn chương Việt Nam do chính người Việt soạn thảo từ thời trước năm 1945 và sau đó là từ năm 1947 đến năm 1954 ở những vùng đất của người quốc gia. Điển hình là các sách toán và khoa học bằng tiếng Pháp, do các tác giả Pháp soạn và xuất bản ở bên Pháp nhưng đã được không những các thày mà luôn cả các trò sử dụng làm tài liệu hay để tự học. Trong phạm vi văn chương, những sách của Dương Quảng Hàm, đặc biệt là hai cuốn Việt Nam Văn Học Sử Yếu và Việt Nam Thi Văn Hợp Tuyển đã được dùng rất lâu dù cho nhiều sách giáo khoa khác đầy đủ hơn đã được soạn thảo. Cũng vậy, trong phạm vi sử học với cuốn Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim. Về nội dung, đặc biệt là trong văn học, người ta cũng thấy nền giáo dục của miền Nam vẫn giữ được tinh thần tự do, cởi mở. Các tác giả được đem dạy hay trích dẫn đã được lựa chọn căn cứ vào giá trị của các công trình của họ thay vì gốc gác và sự lựa chọn chế độ của họ, thay vì căn cứ vào chuyện họ ở miền Bắc hay ở miền Nam trong thời gian này. Tô Hoài, Xuân Diệu, Thanh Tịnh, Nguyễn Tuân… là những trường hợp điển hình.</p>
<p>Trong phạm vi thi cử, các kỳ thi được thiết lập từ thời Pháp hay có ở bên Pháp vẫn được duy trì, đặc biệt là hai kỳ thi tú tài. Ở bậc đại học hệ thống tổ chức cũng tương tự. Ảnh hưởng của người Mỹ chỉ được chấp nhận một cách từ từ với nhiều thận trọng, mặc dầu người Mỹ đã bỏ ra nhiều tiền bạc và nhân sự qua các chương trình viện trợ khiến cho nhiều người Mỹ đã tỏ vẻ bất bình. Hình thức thi trắc nghiệm áp dụng cho các kỳ thi tú tài chỉ được thực hiện rất trễ về sau này và dư luận đã đón nhận nó với những nhận định khác nhau. Tiếc rằng chỉ vài năm sau Miền Nam đã không còn nữa.</p>
<p>Trong phạm vi tổ chức thi cử, người ta có thể thấy không riêng gì quan niệm, cách tổ chức, cách coi thi và chấm thi cũng như cách cho điểm, định kết quả và công bố kết quả hãy còn chịu ảnh hưởng nhiều của người Pháp mà còn luôn cả những thời quân chủ trước đó nữa. Quyền uy của các giám khảo, các chánh phó chủ khảo, các giám thị đã luôn luôn được tôn trọng và nhiều vị chủ khảo đã tỏ ra vô cùng can đảm giữ thế độc lập cho mình hay biết khôn ngoan né tránh cho mình và cho các đồng nghiệp của mình khi phải lãnh nhiệm vụ ở những vùng xa thủ đô Sài Gòn, an ninh và giao thông không bảo đảm. Nên nhớ là trong thờ gian này hệ thống trung ương tập quyền vẫn còn tồn tại. Ra đề thi, in đề thi và gửi đề thi về địa phương với tất cả sự bảo mật cần thiết là vô cùng khó khăn, tế nhị và phức tạp. Về phía chính quyền thì từ trung ương đến địa phương hầu như không hề có sự trực tiếp can thiệp. Báo chí, các cơ quan truyền thông vẫn luôn luôn hiện diện và sẵn sàng phanh phui mọi chuyện.</p>
<p><strong>Một Xã hội tôn trọng sự học và những người có học</strong></p>
<p>Đây là một trong những đặc tính cơ bản của văn hóa Việt Nam mà xã hội Miền Nam nói chung và nền giáo dục Miền Nam nói riêng thời trước năm 1975 được thừa hưởng. Đặc tính này đã được biểu lộ không riêng qua tinh thần tôn sư trọng đạo mà còn được coi như một giá trị và là một giá trị đứng đầu trong mọi giá trị. Sự học là một giá trị và giáo dục là một giá trị. Sự học hay giáo dục làm nên con người chứ không phải là những yếu tố khác, dù đó là quyền uy và tiền bạc. Người làm công tác giáo dục được tôn trọng và từ đó có được những điều kiện ít ra là về phương diện tinh thần để thực thi sứ mạng của mình mà những người làm chánh trị, những nhà chủ trương cách mạng, kể cả những người cấp tiến nhất cũng phải kiêng nể. Nhưng bù lại, người ta lại trông đợi rất nhiều ở các người làm công tác giáo dục, ở đây là các thày, cô. Giữa những người cùng làm công tác dạy học cũng vậy, tất cả đã tôn trọng lẫn nhau và tôn trọng các bậc tôn trưởng, kể cả những người đã khuất. Sự thiết lập những bàn thờ tiên sư ở các trường trung học Nguyễn Đình Chiểu ở Mỹ Tho và Phan Thanh Giản ở Cần Thơ phải được kể là tiêu biểu cho tinh thần giáo dục của miền Nam. Đối với các phụ huynh học sinh, sự trong đợi các thày nhiều khi qua mức, ngày nay khó ai có thể nghĩ được điển hình là chuyện “giáo sư mà cũng ăn phở”. Câu chuyện do một vị giáo sư từ Bắc vô Nam sau Hiệp Định Genève và được cử xuống Mỹ Tho chấm thi tú tài kể lại. Buổi sáng, các thày rủ nhau đi ăn phở trước khi nhập trường. Ở tiệm phở, ông nghe người địa phương thầm thì “giáo sư mà cũng ăn phở”. Nên nhớ là Mỹ Tho là một tỉnh nhỏ và hồi giữa thập niên 1950, bằng tú tài là to lắm rồi trong khi các vị giáo sư này lại là giám khảo chấm thi tú tài lận!</p>
<p><strong>Tạm thời kết luận</strong></p>
<p>Bài này bắt đầu được viết vào lúc những tin tức về những tệ hại trong nền giáo dục ở nước Việt Nam chiếm một phần không nhỏ trong sinh hoạt truyền thông quốc tế cũng như quốc nội. Ngoài những tin tức, những bài nhận định còn có những hình ảnh của các kỳ thi đi kèm. Tất cả đã xảy ra hàng ngày và đã chiếm những phần không nhỏ trong thời lượng phát thanh hay phát hình hay trên các trang báo, đặc biệt là vào những thời kỳ bãi trường hay khởi đầu của một niên học. Mọi chuyện đã liên tiếp xảy ra từ nhiều năm trước và người xem, người nghe có thể đoán trước và chờ đợi mỗi khi mùa hè và sau đó là mùa thu đến. Nhiều người còn dùng hai chữ phá sản để hình dung tương lai của nền giáo dục này và nhiều người khác còn tỏ ý nuối tiếc quá khứ mà họ cho là rất đẹp của nền giáo dục ở miền Nam thời trước năm 1975. Ở đây, như đã nói trong phần mở đầu, người viết chỉ vắn tắt ghi nhận một số những dữ kiện căn bản liên hệ tới nền giáo dục ở Miền Nam thời truớc năm 1975. Một công trình nghiên cứu qui mô hơn và kỹ càng hơn còn cần phải được thực hiện trước khi người ta có thể khẳng định những nhận xét này. Tuy nhiên có một điều người ta phải để ý và thận trọng khi nói tới cách mạng và đặc biệt khi làm cách mạng. Người ta có thể xóa bỏ một chế độ chính trị bằng cách mạng, từ đó đoạn tuyệt với quá khứ nhưng người ta không thể theo đà đó mà làm cách mạng trong những phạm vi sinh hoạt khác trong đó có giáo dục một cách máy móc, không thận trọng. Nhận định này có thể bị coi là bảo thủ, nhưng đó là một sự thật và là một sự thật bắt đầu bằng kinh nghiệm. Có điều vì bằng kinh nghiệm nên khi biết được là sai lầm thì đã quá muộn. Những gì thuộc về quá khứ, kể cả quá khứ bị coi là phong kiến, lạc hậu không phải là luôn luôn tệ hại, là cổ hủ và những gì được coi là canh tân, đổi mới không phải luôn luôn là tốt đẹp. Tất cả cần phải có thời gian để “gạn đục, khơi trong”. Duy có một điều không bao giờ thay đổi là khi giáo dục không còn được coi là một giá trị và khi các thày cô không còn được coi trọng thì xã hội sẽ không còn là xã hội của loài người nữa.</p>
<p>Đối với các nhà giáo, còn có một câu hỏi là nghiệp đoàn giáo chức của họ ở đâu? Tự hỏi nhưng ai cũng biết là ở Việt Nam hiện tại làm gì có nghiệp đoàn vì các luật về lập hội, lập nghiệp đoàn, biểu tình vẫn chưa được Quốc Hội đem ra thảo luận. Tưởng cũng nên nhớ là ngay từ thời Vua Bảo Đại, qua Chính Phủ Trần trọng Kim, các đạo Dụ về tự do hội họp, tự do lập hội, tự do lập nghiệp đoàn đã được ban hành ngay từ Tháng Bảy năm 1945. Tất cả đã xảy ra trong một tuần lễ đầu tháng Bảy khiến cho báo chí đương thời đã mệnh danh tuần lễ này là Tuần Lễ Của Các Tự Do. Nhưng chỉ chưa tới ba tuần lễ sau ngày tuyên bố nền độc lập và thành lập Chính Phủ Lâm Thời Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà, Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh ngày 22 tháng 9 năm 1945, bãi bỏ các nghiệp đoàn trên toàn cõi Việt Nam. Đồng thời Bộ Trưởng Nội Vụ Võ Nguyên Giáp đã ký nghị định giải tán Hội Khai Trí Tiến Đức và cho Hội Văn Hóa Cứu Quốc tư cách pháp nhân. Trong khi đó, ở các nước tiền tiến, đặc biệt là ở Hoa Kỳ, các nghiệp đoàn giáo chức rất mạnh và được phía chính quyền kính nể. Tương lai của các giáo chức Việt Nam, nói riêng, và nền giáo dục Việt Nam, nói chung, quả thật không có gì sáng sủa.</p>
<p><em>Giáo sư Tiến sĩ Phạm Cao Dương</em></p>
<p><em>Quận Cam Hoa Kỳ Mùa Lễ Tạ Ơn 2016</em></p>
<p><em>Đăng lại có chỉnh sửa từ bài viết “Những đặc tính truyền thống cơ bản của Nền Giáo Dục ở Miền Nam Thời Trước Năm 1975” trên Nhatbaovanhoa.com</em></p>
<p><em>Posted by Viet Anh</em></p>
<p><strong><a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a></strong> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a></p>

Những đặc tính truyền thống cơ bản của nền giáo dục miền Nam trước 75

Bồng bồng mẹ bế con sang, Đò dọc quan cấm, đò ngang không chèo. Muốn sang thì bắc cầu kiều, Muốn con hay chữ thì yêu lấy thày. (Ca dao V...

Dù thế nào tôi vẫn giữ hình ảnh tình cũ trong lòng

27 tuổi mà đôi lúc tôi chẳng đủ tiền mua ổ bánh mì

Phụ Nữ Today

Gia đình đòi từ mặt vì tôi yêu anh trai của mợ

Tôi khiến người phụ nữ bất hạnh có bầu rồi trốn trách nhiệm

(Trích những lời tâm sự của STEVEN JOBS khi cận kề cái chết)

3 giá trị làm nên nước Mỹ

Những đặc tính truyền thống cơ bản của nền giáo dục miền Nam trước 75

Dù thế nào tôi vẫn giữ hình ảnh tình cũ trong lòng

27 tuổi mà đôi lúc tôi chẳng đủ tiền mua ổ bánh mì

Xem Nhiều

Archive

Comments