Phụ Nữ Today

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vneconomy.mediacdn.vn/thumb_w/600/2019/6/21/thongtinbaochi-1561050163966360040848-crop-15610501680531903791934.jpeg" /></div>
Làn sóng kế tiếp của các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, Internet vạn vật (IoT), các nền tảng và dịch vụ điện toán đám mây (clouds) đang làm thay đổi chóng mặt từ xã hội đến nền kinh tế. Những người làm nghề báo không ngoại lệ, sẽ chịu tác động và buộc phải thích ứng với thời kỳ số hóa toàn xã hội.
Cách đây hơn 15 năm, khi chưa được làm phóng viên chính thức, tôi đã trải qua nhiều năm làm "nhà báo không thẻ", tức chỉ là cộng tác viên viết báo. Thời đó và từ thuở còn sinh viên, công việc viết báo vẫn theo cách thức thủ công: viết bằng bút lên giấy. Viết xong, cho bài viết vào bì thư dán tem, đem ra bưu điện gửi tới các tòa soạn báo. Bài viết chuyển đi bằng đường bưu điện mất vài ngày, và đến khi nhận được tờ báo đăng bài phải chờ vài tuần.
Mười lăm năm ấy đổi thay quá nhiều
Vào năm 2004, tôi được một báo có trụ sở tại Tp.HCM mời vào dự lễ kỷ niệm ngày thành lập của họ, chi phí đi lại được tờ báo đó chi trả. Tại buổi lễ, tôi được tòa soạn báo giới thiệu là "cộng tác viên đặc biệt". 
Điều "đặc biệt", theo vị Phó tổng biên tập của báo, đó là: "Vẫn viết bài trên giấy, gửi bài qua đường bưu điện. Nên khi nhận các bài viết của tác giả Chu Minh Khôi, Ban biên tập phải đánh máy lại toàn bộ nội dung". Lúc đó, tôi mới biết các nhà báo, phóng viên đã không còn viết bằng bút và giấy nữa. Họ đã chuyển hết sang viết bài bằng máy tính, gửi bài qua email.
Về Hà Nội, tôi đã "đầu tư" sắm ngay một máy tính để phục vụ công việc viết lách. Tuy nhiên, thuở ấy Internet dường như chưa "lan" vào tới từng nhà, nên các quán Internet công cộng kinh doanh đang "phát". Để gửi bài đi, tôi mua những đĩa mềm để ghi bài viết, rồi đem ra "Quán Nét", tạo email để gửi bài. Việc sử dụng đĩa mềm ban đầu gặp khá nhiều khó khăn, vì dung lượng lưu trữ thấp, lại thường xuyên bị vi rút "ăn" hết các bài viết. 
Với chiếc máy ảnh chụp phim, tôi cũng gặp nhiều trở ngại trong việc gửi ảnh. Mỗi khi chụp ảnh xong, phải đem máy đến hiệu ảnh, thuê họ "cắt phim" ra tráng, sau đó chuyển từ phim thành file lưu vào đĩa mềm. Mỗi đĩa mềm chỉ lưu được 1-3 tấm ảnh, nên gửi ảnh đi rồi phải xóa ngay, không thể lưu trữ được làm tư liệu đến bây giờ. Vài năm sau, khi những chiếc USB trở nên thông dụng, công việc lưu trữ ảnh mới dễ dàng hơn.
Từ năm 2007, tôi vào làm phóng viên tại Thời báo Kinh tế Việt Nam, bắt đầu được tiếp cận với những "công nghệ" mới trong việc thu thông tin, viết bài và trang bị cho mình từ máy ghi âm, máy ảnh kỹ thuật số, laptop...
Trong hơn 10 năm ấy, biết bao công nghệ mới ra đời, chúng tôi liên tục cập nhật để sử dụng phục vụ cho quá trình tác nghiệp thuận tiện hơn, nhanh hơn, đỡ tốn công sức hơn. Nếu như trước đây, viết bằng bút và giấy, mỗi câu viết xong lại gạch xóa. Để hoàn thành một bài báo, tôi phải viết đi viết lại 4-5 lần, mất 30-50 trang giấy nháp. Và dĩ nhiên, phải mất cả ngày, có khi cả tuần mới xong một bài báo. 
Ngày nay, mỗi bài viết chỉ cần 2-4 tiếng đồng hồ. Không cần phải đến tòa soạn, mà ngồi tại sự kiện, vừa nghe vừa "gõ máy tính" vừa viết bài. Có những sự kiện khi kết thúc thì bài viết cũng xong và gửi ngay về tòa soạn.
Rất nhiều phần mềm mới, công nghệ mới xuất hiện và sẽ xuất hiện liên tục, luôn được các nhà báo kịp thời cập nhật để ứng dụng vào công việc. Chỉ mới từ một năm trở về trước, khi được nhận các văn bản trên giấy, các nhà báo phải đánh máy lại để ra "bản mềm", thì nay đã có phần mềm chuyển đổi văn bản trên ảnh sang bản tex (doc). Chỉ cần chụp lại trang văn bản giấy, rồi đưa qua phần mềm, sẽ có ngay bản mềm đánh máy, không cần phải "kỳ cạch" gõ từng chữ như trước nữa.
Mới đây, một đồng nghiệp hỏi tôi: có phần mềm nào chuyển được âm thanh thành file chữ mềm không? Nếu có phần mềm này, sẽ tiện lợi rất nhiều, phóng viên không còn phải mất thời gian cho công đoạn "bóc băng ghi âm" (nghe file ghi âm và đánh máy thành văn bản) nữa. Tuy chúng tôi chưa tiếp cận được công nghệ mới này, nhưng đồng nghiệp tôi có sáng kiến phát file ghi âm tiếng vào điện thoại ở chế độ tra Google bằng âm thanh, cũng đã đạt được hiệu quả. 
Từ điều này để tin, thời gian tới sẽ có công nghệ chuyển file âm thanh sang văn bản chữ, thậm chí nghe các chuyên gia nói tiếng Anh, chúng tôi cũng sẽ có ngay bản đánh máy chữ tiếng Việt, tức là vừa chuyển đổi dạng file từ âm thanh sang ký tự, vừa dịch được ngôn ngữ. Và rất nhiều công nghệ mới có ích cho nghề làm báo sẽ đến trong thời gian tới, tiếp tục làm thay đổi công việc viết báo.
Phóng viên trước ngưỡng cửa thời số hóa
Mới đây, Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) tổ chức hội thảo công bố Báo cáo Thường niên Kinh tế Việt Nam 2019, tập trung vào chủ đề "Trước ngưỡng cửa nền kinh tế số". 
Tại đây, PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện VEPR nhận định: "Làn sóng kế tiếp của các công nghệ số như AI, blockchain, IoT, các nền tảng và dịch vụ điện toán đám mây có tiềm năng tạo bước nhảy vọt trong nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghiệp, đơn giản hóa chuỗi cung ứng và logistics và giúp các doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn. Làm chủ được nền kinh tế số sẽ tạo ra cơ hội cho Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn phát triển tiếp theo".
Theo dự báo của ông Thành, ứng dụng các công nghệ của giai đoạn 4.0 có thể giúp GDP Việt Nam tăng thêm từ 28,5 đến 62,1 tỷ USD vào năm 2030 so với hiện nay, giúp thu nhập đầu người tăng thêm từ 315 đến 640 USD. Trong công nghiệp 4.0, giao tiếp theo thời gian thực giữa máy móc, sản phẩm và hệ thống logistics sẽ giúp tăng năng suất, hiệu quả và khả năng cạnh tranh về chi phí. Hệ thống robot sẽ làm giảm lợi thế chi phí sản xuất của các quốc gia chuyên môn hoá khâu chế biến lắp ráp, ảnh hưởng đến thất nghiệp của các nước có lao động rẻ. Công nghiệp 4.0 sẽ định vị lại vai trò của các quốc gia tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
Khi nền kinh tế số hiện hữu rộng khắp, không chỉ nền kinh tế mà mọi mặt của đời sống xã hội cũng sẽ được "số hóa", trong đó nghề báo sẽ không ngoại lệ. Thậm chí có người còn bảo, với sự phát triển nhanh của trí tuệ nhân tạo, trong tương lai, người ta sẽ sáng chế ra được những "người máy nhà báo". Khi đó, người máy với trí tuệ nhân tạo sở hữu trí thông minh không kém gì con người, sẽ đảm nhiệm công việc viết các bài báo, và đẩy các phóng viên, nhà báo vào cảnh "thất nghiệp" hàng loạt.
Một đồng nghiệp của tôi cho rằng, người máy có thể đạt đến trí tuệ thông mình ưu việt, nhưng chúng không thể viết báo có cảm xúc. Chúng ta là con người, sở hữu cảm xúc. Những bài báo có cảm xúc sẽ luôn hay hơn công cụ viết báo tự động vô cảm, nên chúng ta sẽ không bị "đánh bại".
Tuy vậy theo tôi, với sự phát triển của công nghệ, ngay cả cảm xúc cũng sẽ không còn là "đặc hữu" riêng của con người. Trong tình yêu, lãnh địa của cảm xúc, cũng đang chịu sự tác động rất mạnh của công nghệ. Thuở sinh viên, tôi thích một cô bạn ở quê. Nhưng vì xa quê đi học, nên cứ vài tháng về quê thì tìm đến nhà để gặp. Không có điện thoại để hẹn trước, nên có những lần về quê chỉ một ngày, tìm đến nhà thì cô gái đi vắng. 
Và rồi, năm sau tìm đến thì nàng đã lấy chồng với lời nhắn gửi rằng "chờ mãi mà anh không nói gì". Nhưng ngày nay, những người ở cách xa nhau cũng có thể làm quen, trò chuyện và hẹn hò... nhờ vào Internet, với sự trợ giúp đặc lực của điện thoại, Internet và các mạng xã hội. Giờ đây, có lẽ những người yêu nhau sẽ  không còn gặp  cảnh đi rất xa nhưng đến nơi thì nàng đi vắng, hoặc không biết nàng ở đâu, để rồi lỡ hẹn nữa.
Hôm rồi, ngồi với một người bạn làm trong ngành công nghệ thông tin, chuyên viết các phần mềm. Anh bạn chia sẻ, đang có ý tưởng viết phần mềm phục vụ các bạn trẻ trong hành trình tình yêu, tìm kiếm bạn đời. Phần mềm sẽ trợ giúp việc tìm kiếm bạn khác giới phù hợp với từng người thông qua mạng xã hội, và tự động nhắn tin làm quen, trò chuyện. Khi trò chuyện với đối tượng, không phải ai cũng luôn nghĩ ra được những câu nói hay, khiến "đối phương" mềm lòng, để rồi phát sinh tình cảm với mình. Rất nhiều bạn trẻ vì thiếu kinh nghiệm mà gặp thất bại trong việc khơi, vun đắp cảm xúc từ phía  "đối phương". 
Phần mềm sẽ xâm nhập vào nick Facebook hay Zalo của "thân chủ", đọc từng tin nhắn từ phía "đối tượng", rồi đưa ra những câu hay nhất, thuyết phục nhất để tự động trả lời. Mỗi câu trả lời muốn làm "xiêu lòng" đối phương, không chỉ phải hợp logic với từng tin nhắn của "đối phương", mà còn phải hàm chứa cảm xúc tinh tế. Khi ấy, "thân chủ" không còn phải mất công suy nghĩ nhiều lao tâm khổ tứ cho mệt óc, chỉ việc theo dõi, và chờ đến khi nàng "đổ".
Dĩ nhiên, theo lời anh bạn, phần mềm được thiết kế sẽ không phục vụ cho những anh chàng "cưa gái linh tinh", mà chỉ cung cấp cho những người thực sự muốn tìm bạn đời, kết hôn nghiêm túc. Và, nếu thiết kế thành công phần mềm, thì việc kinh doanh sẽ chỉ thu phí từ những cặp đôi nào tiến tới được hôn nhân, và "thân chủ" hài lòng với hiệu quả của phần mềm đó.
Việc thiết kế phần mềm trên của bạn tôi mới chỉ là ý tưởng. Nhưng điều đó cũng sẽ cho thấy rằng, trong tương lai, nếu "người máy nhà báo" ra đời, thì họ không chỉ viết những bài báo đầy trí tuệ, mà còn chất chứa cảm xúc tinh tế trong từng câu văn nữa. Thậm chí, người máy có thể sáng tác những bài thơ tình đầy lãng mạn và "mê hoặc" người đọc. Và dĩ nhiên, sự thách thức, lo ngại đối với nhà báo, phóng viên sẽ càng lớn.
Thực ra không phải đợi đến khi ấy, mà ngay từ nhiều năm qua, với sự ra đời và phát triển của mạng Internét, các phóng viên báo giấy truyền thống cũng đã phải thay đổi để thích ứng, để không bị báo mạng "đánh bật" ra khỏi cuộc chơi. Và hiện nay, khi Youtube phát triển rầm rộ và ảnh hưởng lớn, đã xuất hiện một số nông dân bỗng dưng làm Vlog để kiếm tiền, thì các nhà báo càng "bị đe dọa" thu hẹp "đất" tác nghiệp. Tới đây, khi Facebook bật chế độ kiếm tiền cho những người "làm báo bằng Facebook" thì tác động sẽ còn "khủng khiếp" hơn nữa.
Nhưng các phóng viên sẽ không sợ, sẽ tiếp tục cập nhật những công nghệ mới, đồng thời có giải pháp để thích ứng với thời kỳ số hóa toàn xã hội.
<a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a>

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

Làn sóng kế tiếp của các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, Internet vạn vật (IoT), các nền tảng và dịch vụ điện toán đám ...

Sạp báo và nghề bán báo trong cơn lốc thị trường

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vneconomy.mediacdn.vn/thumb_w/600/2019/6/21/nguoi-ban-bao-rong-trong-trang-phuc-mong-manh-tren-he-pho-mua-dong-1234-1561052246868727249874-crop-1561052260891799678549.jpg" /></div>
Nghề bán báo rong từng trợ giúp đắc lực cho ngành phát hành báo, mang những ấn phẩm báo đến từng bàn quán cà phê, từng ngôi nhà, hang cùng ngõ hẻm của các thành phố lớn đang gần như biến mất. Liệu có phải vì người đọc không còn mặn mà với báo giấy? Vì sự cạnh tranh của nhiều phương tiện truyền thông tiện ích, có sự hỗ trợ của điện thoại thông minh?
Hà Nội là một siêu đô thị, nhưng giờ đây tìm các sạp bán báo từng cho thu nhập khá cũng thật hiếm hoi. Người bán báo rong thì... "bói không ra". Thực tế qua để ý, tìm hiểu thì chỉ còn vài người phụ nữ lớn tuổi làm công việc ấy, gọi là để lấy công làm lãi. 
Chị Lê Thị Yên, trước đây làm nghề bán báo rong đã chuyển sang nghề đánh giầy 5 năm nay, chia sẻ: "Cũng là bán rong, nhưng Hà Nội còn nhiều người sống bằng những nghề không phải bán báo. Tức là nhu cầu bán hàng rong nhiều và họ vẫn có một công cụ để mưu sinh, trừ nghề báo rong ra".
Sôi động một thời
Thực tế, Hà Nội từng có những Trung tâm phân phối báo lớn của Hà Nội như: Phố Tràng Tiền, Đinh Tiên Hoàng, Đinh Lễ và phố Ngô Sỹ Liên - sau ga Trần Quý Cáp... và những người bán báo rong thường tụ về đó để nhận báo chí và mang đi khắp các ngả phố. 
Cách đây 5 năm đến phố Ngô Sỹ Liên lúc 4h30 phút sáng, chứng kiến những chồng báo được đưa từ nhà in về đây để chuẩn bị giao cho "đội quân bán báo rong" tỏa đi khắp nơi phát hành mà thấy ngộp. Những tiếng cười nói, tiếng í ới gọi nhau, tiếng sột soạt chia báo... khiến cả khu phố rộn lên, giống như một cái chợ báo. Và khi những người này tỏa đi các nơi, không khí mới lắng xuống. 
Có đến hơn 70% số người bán báo rong là phụ nữ, cả già lẫn trẻ, họ từ những vùng quê, chủ yếu ở miền Trung ra mưu sinh. Trong hàng chục công việc vất vả, họ đã chọn nghề bán báo rong, một nghề cũng thật cực nhọc.
Để có báo mới, thông tin kịp thời tới người đọc, những người bán báo rong phải đặt số lượng cụ thể từ ngày hôm trước để hôm sau nhận báo với đủ các loại: Bóng đá, Công an nhân dân, An ninh thủ đô, Hạnh phúc gia đình, Phụ nữ, Thanh niên, Tiền phong, Tuổi trẻ, Đang yêu, Pháp luật Việt Nam, Pháp luật Cuộc sống...và nhiều tập san khác. Người bán báo rong cũng nhanh nhạy nắm bắt thông tin nhanh, xem thời sự, đọc báo để biết báo nào đang viết về vụ án nào, ầm ĩ, nổi tiếng và thu hút bạn đọc hay không.
Trước đây, cứ khoảng 5h30 phút sáng, những người bán báo ôm chồng báo trên tay, hoặc chở bằng xe đạp, họ rong ruổi trên phố, đi qua các nhà hàng, các dãy phố có nhiều hàng cà phê, hàng phở... Họ sẵn đến bất cứ phố nào, ngõ nào có bạn đọc, dù mưa dầm hay nắng đổ, dù bước chân mệt nhoài.
Chị Lê Thị Yên hào hứng kể, chị có hai con nhỏ, gửi cho ông bà ở quê nuôi giúp, vợ chồng chị cùng ra Hà Nội làm nghề bán báo rong. Tuy nhiên, để tiện làm ăn, mỗi người phải đi một "chợ báo" và bán ở một khu vực khác nhau. Đến tối mới gặp mặt tại nhà trọ để tổng kết thu nhập của một ngày và bàn về "chiến lược" bán báo cho sáng sớm hôm sau. 
Chị tâm sự: "Trăm thứ nghề cơ cực thì nghề bán báo rong là một trong những nghề cơ cực nhất. Người bán phải không được nản, phải có sức khỏe để cắp tập báo trên người và đi rong hết phố này đến phố khác. Rồi cũng phải nhanh nhạy, nhận biết được thị hiếu của độc giả, thích đọc báo nào để lấy tờ đó nhiều hơn. Vào mùa mưa, chúng tôi khổ cực lắm vì luôn nơm nớp nỗi lo ướt báo. Chẳng may bị ướt thì đúng là khổ sở. Người dễ thì không sao chứ gặp người khó tính báo ướt là không chịu. Mà chúng tôi đâu có thời gian ngồi phơi khô, có khi phơi khô xong một tờ lại ế một mớ vì trưa. Vì vậy, hôm nào có ướt vài tờ xem như lãi giảm".
Mất sinh kế
Người bán báo rong cũng cần phải có mẹo, là cắp một chồng báo nặng trĩu bên người sao cho khỏi bị tuột và tránh bị mỏi tay là điều không dễ dàng. Ngoài ra, họ còn phải biết mời chào, biết quảng cáo về các tờ báo có đăng tin nóng, vụ án hấp dẫn... để khách thích thú và rút ví mua. Nhưng "thời tươi đẹp ấy cũng đã qua"...
Bà Nguyễn Thị Tứ (quê ở Thanh Hóa) vẫn cần mẫn bám nghề, chia sẻ: "Bây giờ tôi phải kết hợp. Sáng tranh thủ đi bán dạo báo một chút, chiều đi làm giúp việc. Trước đây mỗi ngày đầu buổi sáng tôi bán được hơn 100 tờ các loại. Nay đi mời mỏi miệng, mỗi ngày cũng chỉ được 30 đến 50 tờ. Nhiều hôm còn ế đến chục tờ".
Nghề báo rong cũng vất vả như nhiều nghề khác, sợ mưa nắng, đặc biệt là mưa. Nhưng như bà Nguyễn Thị Tứ giãi bày, dù vất vả, nhưng nếu còn nghề là còn duy trì được cuộc sống, còn kiếm được tiền túc tắc sống qua ngày. Nay thì công việc ấy bị xén mất, thu nhập teo lại, trong khi chi phí sinh hoạt thì luôn tăng cao. Trước đây những người làm nghề chịu khó, mỗi ngày một người kiếm được 70 đến 100 nghìn đồng. Ít hơn thì khoảng 50 nghìn. 
"Với số tiền kiếm được ấy, cộng với đi nhặt ve chai, buôn đồng nát thêm thắt tiền lẻ, hoặc giúp việc theo giờ là cũng ổn về chi phí ở thành phố. Đúng là điện thoại thông minh và công nghệ cướp cơm của chúng tôi đấy", chị Nguyễn Thị Ái, trước đây từng bán báo rong, nay chuyển nghề đánh giày chia sẻ.
Hàng trăm người bán báo rong, cả dùng xe máy, xe đạp hoặc đi bộ trong những ngóc ngách Hà Nội đã mất việc. Hàng trăm quầy báo lớn nhỏ sôi động trên các vỉa hè đường phố cũng đã biến mất. Đến nay số quầy báo "còn sống" ở Hà Nội chỉ khoảng một chục, tập trung ở khu vực đường Giảng Võ, khu 71 Hàng Trống, phố Cửa Nam, Phan Huy Chú... 
Bà Trần Thị Vĩnh, chủ quầy báo ở vị trí khá đắc địa, là cổng báo Nhân Dân, 71 Hàng Trống (quận Hoàn Kiếm), cho biết: "Từ khi điện thoại thông minh kết nối mạng, giúp cho người ta có thể nắm được thông tin trên toàn cầu là bán báo giảm, khó bán. Ngày trước, nhiều người bán rong mà ế có thể mang đến chỗ tôi gửi, hoặc ra mua lại của tôi với giá buôn rồi mang đi bán rong kiếm lãi, nhưng nay thì chẳng còn hiện tượng đó nữa". 
Hay như khi hỏi chuyện chị Trần Kiều Oanh, chủ sạp báo Hà Oanh trên phố Phan Huy Chú (sát cổng trụ sở Thông tấn xã Việt Nam), chị Oanh cũng cho biết, hiện nay báo giấy hầu như không bán được và chỉ có một số ít tờ thi thoảng có người mua. Tình trạng sụt giảm sức mua đã diễn ra từ lâu, song năm nay còn "thê thảm" hơn nhiều so với mấy năm trước.
Nét đẹp văn hóa bị mai một
Nói gì thì nói, hình ảnh các ông bà, thanh niên buổi sáng ngồi uống nước, có kèm theo tờ báo để đọc; Người thể dục trong công viên, lúc nghỉ dưỡng sức, cầm tờ báo lên đọc; Người đứng đọc báo dán ở các bảng tin phường, cơ quan  cũng là một nét văn hóa. Cảnh tượng ấy khiến người ta chùng xuống, cuộc sống như trôi đi chậm hơn, con người có một khoảng nghỉ ngơi và thư giãn nhất định. Thậm chí, việc đọc báo đứng ở các bảng thông tin nơi cổng một số báo, phường đã trở thành vẻ đẹp rất riêng của Hà Nội.
Về vấn đề báo chí bị cạnh tranh, nhà báo Nguyễn Hữu Bắc (Báo Đất Việt) nhận định: các loại hình, phương thức truyền thông mới xuất hiện cùng với sự đa dạng kênh truyền thông trong nước đã tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt giữa các tờ báo, giữa báo và mạng xã hội, báo và các kênh thông tin khác. Không chỉ mạng xã hội, ngày nay, bất kỳ ứng dụng công nghệ thông tin nào cũng đều phát triển giá trị cốt lõi cùng với giá trị gia tăng như một cổng thông tin để thu hút tối đa người dùng. Sự phát triển không giới hạn này tạo sức cạnh tranh lớn chưa từng có cho báo chí truyền thống.
Đồng quan điểm ấy, nhà báo Nguyễn Thế Khoa, Tổng biên tập Tạp chí Văn Hiến, chia sẻ: rõ ràng, báo chí truyền thống đang bị teo tóp dần. Điều đó biểu thị rõ nhất là các sạp báo và người bán báo rong dần biến mất. Họ không thể sống được nên phải chuyển nghề. Bạn đọc truyền thống cũng từ bỏ một kiểu đọc truyền thống, một nét văn hóa của người Hà Nội rất nhiều năm. Kể cả việc sưu tầm báo Tết, giờ đây cũng rất ít người làm, dù báo ngày nay in ấn số đặc biệt dịp Tết rất đẹp.
Có người cho rằng, vắng hàng báo rong là Hà Nội mất đi một vẻ đẹp trầm lắng, khá riêng biệt. Tất nhiên, đó là quy luật chung, không gì có thể cưỡng lại được. Người đọc, người bán báo lại chờ mong một kiểu bán báo khác, một kênh làm báo và bán báo khác hiệu quả, phát triển được chiều sâu văn hóa mảnh đất Hà Nội nghìn năm.
<a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a>

Sạp báo và nghề bán báo trong cơn lốc thị trường

Nghề bán báo rong từng trợ giúp đắc lực cho ngành phát hành báo, mang những ấn phẩm báo đến từng bàn quán cà phê, từng ngôi nhà, hang cùng ...

Nóng với cuộc chiến chống tin giả

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vneconomy.mediacdn.vn/thumb_w/600/2019/6/21/fighting-fake-news-newspaper-stack-156105025305542968069-crop-1561050261198657266866.jpg" /></div>
Theo số liệu của Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, tại Việt Nam hiện có khoảng 1.300 trang mạng hoạt động như báo điện tử, trong đó có khoảng 25 trang giả mạo các lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Cùng với đó là trên 14.000 trang cá nhân đưa tin xuyên tạc, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và chính quyền...
Đến cuối 2018, Việt Nam đứng trong nhóm 10 quốc gia có nhiều người dùng mạng xã hội nhất thế giới. Bên cạnh những tiện ích hữu dụng và thông tin tích cực, hàng ngày, người dùng Internet Việt Nam bị tác động tiêu cực bởi hàng ngàn thông tin giả, hình ảnh bạo lực, kích động được phát tán tự do trên mạng. Chỉ riêng năm 2018, cơ quan chức năng đã phát hiện 250 trang mạng, blog, gần 500 tài khoản Facebook, 50 kênh Youtube có hành vi này.
Ông Đỗ Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an chia sẻ, hiện nay tin giả xuất hiện rất nhiều. Cách làm có thể là giả một phần, hoặc dựa vào những sự kiện có thật nhưng thêm bớt, chỉnh sửa, bình luận theo hướng xấu.
Ông Nguyễn Lương Việt, Giám đốc Lửa Việt Media phân tích, tin giả được "chế biến" giống như tin thật nhưng lại cuốn hút người tiếp cận, do đó thường có lượng đọc nhiều, xem nhiều. Điển hình như trên trang Youtube, nhan nhản các kênh sản xuất tin tức, có cả người dẫn chương trình, hình hiệu đầy đủ, cung cấp mọi thể loại tin tức trong ngày nhưng thông tin đưa ra không ai kiểm chứng, kiểm duyệt. Do đó đây chính là nơi dễ phát tán tin giả.
Về mục đích làm tin giả, theo ông Việt thì có nhiều, trong đó có cả mục đích nói xấu lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tuyên truyền chống phá chính quyền. Tuy nhiên, phổ biến nhất là phục vụ mục đích bán hàng online, tăng sự tiếp cận của người dùng để kiếm lợi nhuận. 
Cũng từ trang Youtube, có hàng nghìn clip nội dung được cắt ghép từ các bản tin của các đài truyền hình, nhiều nhất là của VTV nhưng che đi logo, rồi chèn thêm quảng cáo hoặc thêm vào những thông tin giả tạo sự chú ý của người xem. 
Thậm chí, có đối tượng còn xây dựng những kênh để đưa những thông tin thật nhằm thu hút số lượng người xem. Sau một thời gian mới cho lồng ghép các thông tin giả để người xem không còn phân biệt được đâu thật, đâu giả nhằm đạt được mục đích của mình.
Tuy nhiên, để tin giả phát tán rộng một phần là do một bộ phận người dùng hiện nay chưa có ý thức trong việc thẩm định thông tin trên mạng xã hội nhưng đã vội vàng chia sẻ. Nhiều trang tin giả còn sử dụng các robot ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm lan truyền nhanh thông tin mình đưa ra.
Đầu tháng 3/2019, ông Trần Thanh Lâm, Phó vụ trưởng Vụ Báo chí - Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương đã phải lên tiếng về việc trên mạng xã hội Facebook xuất hiện một trang giả mạo có tên "Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam". Trang này đã đưa bài "Cảnh giác với chiêu bài "bảo vệ nước mắm truyền thống" với những thông tin sai sự thật nhằm phục vụ lợi ích cá nhân. Ông Lâm khẳng định, Ban Tuyên giáo Trung ương hiện không có bất kỳ trang Facebook nào để chia sẻ thông tin.
Tháng 4/2019, tại Đà Nẵng, "cò" đất đã tung tin thất thiệt lên Facebook là chuẩn bị có quận mới được thành lập từ huyện Hòa Vang để "thổi" giá đất lên cao. 
Ông Đặng Phú Hành, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hòa Vang đã lên tiếng khẳng định đây là tin đồn của một số đối tượng nhằm "thổi" giá đất. Cũng lúc đó, Ủy ban nhân dân thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã có công văn đến các xã, phường nhằm chấn chỉnh thông tin thất thiệt và tình trạng mua bán, chuyển nhượng trái phép đất nông nghiệp. Trước đó, một số đối tượng "cò" đất đã tung tin thất thiệt tràn lan trên mạng xã hội là một số xã thuộc thị xã Điện Bàn sắp sáp nhập về Tp.Đà Nẵng.
Năm 2018, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên đã bắt giữ người tung tin đồn vỡ đập Hồ Núi Cốc. Khi tìm hiểu thì người này cho biết tung tin vỡ đập Hồ Núi Cốc chỉ "câu like" và cho vui...
Theo ông Nguyễn Lương Việt, kinh nghiệm chống tin giả tại nhiều quốc gia cho thấy phải có luật với những chế tài mạnh. Tại Singapore đã xây dựng dự Luật Chống nạn tin trực tuyến giả với phạt án tù giam lên tới 10 năm cho người tung tin giả. Các nền tảng mạng internet bao gồm các trang mạng xã hội như Facebook hay Twitter cũng sẽ được yêu cầu phải thực hiện chuyển đổi để hạn chế tình trạng phát tán những thông tin sai lệch bằng cách hiển thị các thông báo đính chính trên các nội dung đó, hoặc xóa bỏ chúng. Nếu không thực hiện điều này, các nhà cung cấp mạng xã hộ có thể chịu phạt tới 1 triệu Đôla Singapore. 
Tại Malaysia, Luật Chống tin tức giả ban hành vào năm 2018, với mức hình phạt lên đến 6 năm tù. Còn ở Đức, các trang mạng xã hội này sẽ có thời hạn 24 giờ để xóa bỏ các nội dung bị cấm, nếu không sẽ bị phạt tới 50 triệu Euro. 
Mạnh tay hơn là nước Nga, chính quyền có thể khóa các trang điện tử không đáp ứng các yêu cầu xóa bỏ những nội dung sai lệch và cá nhân có thể bị phạt hơn 8.000 USD vì phát tán và lan truyền tin giả trực tuyến vi phạm nghiêm trọng tới trật tự công cộng.
Ông Đỗ Anh Tuấn cho rằng, cần nhanh chóng hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về bảo đảm an ninh mạng quốc gia. Bên cạnh đó là chú trọng nâng cao sự hiểu biết, kiến thức pháp luật trên lĩnh vực an ninh mạng cho mọi tầng lớp trong xã hội để người sử dụng mạng chủ động tìm hiểu, trang bị cho mình kiến thức pháp luật về an ninh mạng, hiểu rõ những thông tin được phép đăng tải, chịu trách nhiệm về những nội dung thông tin và hành vi đăng tải thông tin của mình trên không gian mạng. 
Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Internet, cơ quan chủ quản các trang mạng xã hội có trách nhiệm xây dựng quy định và quy trình rõ ràng, hiệu quả để thông báo về thông tin sai sự thật trên các dịch vụ của mình, loại bỏ hoặc vô hiệu hóa quyền truy cập khi phát hiện các sai phạm và phải phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng gỡ bỏ những thông tin vi phạm quy định...
<a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a>

Nóng với cuộc chiến chống tin giả

Theo số liệu của Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, tại Việt Nam hiện có khoảng 1.300 trang mạng h...

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

Làn sóng kế tiếp của các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, Internet vạn vật (IoT), các nền tảng và dịch vụ điện toán đám ...

Trả lương tối thiểu: Khó xác định “khả năng chi trả của doanh nghiệp”

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vneconomy.mediacdn.vn/thumb_w/600/2019/6/20/lao-dong-1-1561011824917462204658-crop-1561011843549357109597.jpg" /></div>
Một trong những căn cứ mới để xác định tiền lương tối thiểu trong dự thảo Bộ luật Lao động sửa đổi là dựa vào khả năng chi trả của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây là một yếu tố rất khó xác định và mang tính đơn lẻ của doanh nghiệp… 
Đó là thông tin tại hội thảo tham vấn và chia sẻ các khuyến nghị đối với dự thảo Bộ luật Lao động sửa đổi do Trung tâm Phát triển và Hội nhập, Mạng lưới hành động vì lao động di cư và các đối tác tổ chức ngày 20/6 tại Hà Nội.
Trong đó, nội dung nhận được nhiều khuyến nghị của các đại biểu tại hội thảo là chính sách liên quan đến tiền lương, nhất là lương tối thiểu vùng.
Lương tối thiểu thấp là nguyên nhân dẫn đến đình công
Điều 91 Bộ luật Lao động hiện hành quy định mức lương tối thiểu là mức thấp nhất được trả cho người lao động làm công việc giản đơn trong điều kiện lao động bình thường.
Tiền lương tối thiểu được xác định và điều chỉnh theo các căn cứ và yếu tố như: mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ; tương quan giữa lương tối thiểu và mức lương phổ biến trên thị trường; chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế; quan hệ cung cầu, năng suất lao động và khả năng chi trả của doanh nghiệp.
Theo đánh giá của các đại biểu, Bộ luật Lao động 2012 đã rất tiến bộ khi đưa nhu cầu sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ vào định nghĩa lương tối thiểu, nhưng dự thảo hiện nay đã loại bỏ yếu tố này trong điều 91 nhưng đưa vào điều 92 và chuyển thành căn cứ để xác định tiền lương tối thiểu.
Việc sửa đổi này đã làm giảm mức độ bảo vệ người lao động, và không đảm bảo ưu tiên mức lương tối thiểu phải đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu của bản thân và gia đình họ như tinh thần của Nghị quyết số 27/NQ-TW.
Thực tế, với phương thức tính tiền lương tối thiểu như hiện nay mới chỉ đáp ứng trên 95% nhu cầu sống tối thiểu của người lao động, do đó người lao động buộc phải làm thêm giờ để trang trải các nhu cầu cơ bản của mình.
Trong khi đó, mức lương tối thiểu có thể được hầu hết các doanh nghiệp sử dụng trong việc đàm phán đơn hàng, đặc biệt ở các doanh nghiệp thâm dụng lớn lao đông như may mặc, điện tử, giày da thì việc chi trả lương cho người lao động luôn bằng hoặc không tăng đáng kể so với mức lương tối thiểu.
Lương tối thiểu không đảm bảo cuộc sống cũng là nguyên nhân chính dẫn đến các cuộc đình công. Đáng chú ý, ngành dệt may và da giày là hai ngành có mức lương thấp nhất, đồng thời cũng có tỷ lệ đình công cao nhất. Chỉ tính riêng trong năm 2018, ngành dệt may có 84 cuộc đình công, chiếm đến 39%, ngành da giày có 44 cuộc đình công, chiếm gần 21% tổng số cuộc đình công trên cả nước.
Xem xét lại các yếu tố xác định lương tối thiểu
Với bối cảnh thực tế của Việt Nam hiện nay, theo các đại biểu, vì mức lương tối thiểu không đủ đáp ứng nhu cầu của người lao động dẫn đến chủ doanh nghiệp sử dụng làm thêm giờ như một công cụ để ép buộc người lao động làm thêm. 
Việc này đã dẫn đến các doanh nghiệp Việt Nam vi phạm Công ước 105 của Tổ chức Lao động quốc tế về xóa bỏ lao động cưỡng bức, cũng như các cam kết của Việt Nam trong một số hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như EVFTA và CPTPP.
Như vậy, theo các đại biểu, nguyên tắc xác định mức lương tối thiểu vùng phải dựa trên nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Thêm vào đó, xu hướng của thế giới đang đẩy mạnh việc tăng lương giảm giờ làm, những tiêu chuẩn của khách hàng cũng đã yêu cầu các nhà sản xuất của Việt Nam phải đáp ứng mức lương đủ sống.
Gần đây, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Việt Nam phải thay đổi chiến lược thu hút đầu tư, chuyển từ thu hút bằng lao động giá rẻ sang các giá trị khác như: chất lượng lao động, nền chính trị ổn định, thủ tục hành chính, cơ sở hạ tầng…
Hơn hết, cần xem xét lại các yếu tố, căn cứ xác định mức lương tối thiểu vùng thật rõ ràng, để các bên, nhất là người lao động có thể tiếp cận và đo đếm được. Riêng đối với yếu tố khả năng chi trả của doanh nghiệp, các đại biểu cho rằng là rất khó xác định và mang yếu tố đơn lẻ của doanh nghiệp. Do đó, nếu sử dụng yếu tố này cần làm rõ khái niệm "khả năng chi trả của doanh nghiệp" hoặc căn cứ để có cơ chế giám sát.
<a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a>

Trả lương tối thiểu: Khó xác định “khả năng chi trả của doanh nghiệp”

Một trong những căn cứ mới để xác định tiền lương tối thiểu trong dự thảo Bộ luật Lao động sửa đổi là dựa vào khả năng chi trả của doanh ng...

HMD Global tính chuyển trung tâm dữ liệu sang châu Âu

<div><img class="ff-og-image-inserted" src="https://vneconomy.mediacdn.vn/thumb_w/600/2019/6/20/hdm1-15610008649892074772765-crop-15610008687681931037567.jpg" /></div>
Từng bị nghi ngờ "truyền thông tin người dùng không được mã hóa sang máy chủ ở Trung Quốc" trên smartphone Nokia 7 Plus - HMD Global, công ty sở hữu thương hiệu Nokia về điện thoại và máy tính bảng, vừa cho biết đang lên kế hoạch chuyển trung tâm dữ liệu sang châu Âu nhằm nâng cao việc bảo mật dữ liệu cho người dùng. 
Cụ thể, trong thông báo vừa được đại diện truyền thông của HMD Global tại Việt Nam phát ra, cho biết việc hợp tác giữa HMD Global với công ty tư vấn CGI và Google Cloud trong việc di chuyển, lưu trữ dữ liệu tại Google Cloud Region (Hamina, Phần Lan).
Theo HMD Global, việc hợp tác cũng như "di chuyển" trên nhằm cải thiện tốc độ và độ chính xác của các thiết bị cung cấp cho điện thoại Nokia nhằm mang lại trải nghiệm tốt hơn theo thời gian, và đồng thời cũng nhằm nâng cao việc bảo mật dữ liệu cho người dùng.
"HMD Global đang thực hiện những bước tiến đáng kể để duy trì niềm tin của khách hàng vào tổng thể dải sản phẩm của mình. HMD Global quyết định hợp tác với nền tảng CGI và Google Cloud nhằm phục vụ nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng cũng như gia tăng sự đầu tư vào thị trường châu Âu của hãng", ông Juho Sarvikas, Giám đốc sản phẩm tại HMD Global cho biết.
Cũng theo ông Juho Sarvikas, hành động này tiếp tục củng cố cho cam kết của HMD Global trong việc tuân thủ tất cả các biện pháp và luật pháp an ninh hiện hành của châu Âu, bao gồm các quy định về quyền riêng tư dữ liệu của EU như Quy định bảo vệ dữ liệu chung.
Hiện tại, hãng đã bắt đầu lưu trữ dữ liệu tại trung tâm mới cho các phiên bản Nokia 4.2, Nokia 3.2 và Nokia 2.2. Với các dòng Nokia smartphone trước đó sẽ được chuyển sang Hamina sau khi được cập nhật hệ điều hành Android Q vào cuối năm nay và hoàn thành trong năm 2020.
Trước đó, hồi tháng 3/2019 rộ lên thông tin một số điện thoại thông minh Nokia 7 Plus tại Na Uy bị phát hiện truyền thông tin người dùng không được mã hóa sang máy chủ ở Trung Quốc, gây lo lắng cho cộng đồng người dùng smartphone của HMD Global.
Các dữ liệu bị nghi ngờ truyền về máy chủ tại Trung Quốc bao gồm thông tin GPS, số seri thiết bị và thậm chí cả số điện thoại người dùng.
<a href="https://blockads.fivefilters.org">Let's block ads!</a> <a href="https://blockads.fivefilters.org/acceptable.html">(Why?)</a>

HMD Global tính chuyển trung tâm dữ liệu sang châu Âu

Từng bị nghi ngờ "truyền thông tin người dùng không được mã hóa sang máy chủ ở Trung Quốc" trên smartphone Nokia 7 Plus - HMD Glo...

Nói chuyện với bạn toàn bị chê nhạt, cháu dần ngại giao tiếp

Phụ Nữ Today

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

Sạp báo và nghề bán báo trong cơn lốc thị trường

Nóng với cuộc chiến chống tin giả

Làm báo trước "ma trận" thời số hóa

Trả lương tối thiểu: Khó xác định “khả năng chi trả của doanh nghiệp”

HMD Global tính chuyển trung tâm dữ liệu sang châu Âu

Nói chuyện với bạn toàn bị chê nhạt, cháu dần ngại giao tiếp

Xem Nhiều

Archive

Comments