Tuy ông Trump đã là Tổng thống đắc cử của nước Mỹ, nhưng thống kê cho thấy bà Clinton vẫn chiến thắng ở số phiếu bầu phổ thông. Dư luận Mỹ đặt vấn đề có nên thay đổi cách thức bầu cử để ‘dân chủ’ hơn?
Bà Hillary Clinton trở thành ứng cử viên tổng thống thứ hai giành chiến thắng ở số phiếu phổ thông nhưng lại thua ở số phiếu đại cử tri – và vì vậy thua chung cuộc – trong 5 cuộc bầu cử tổng thống Mỹ gần đây.
[Ghi chú: theo luật bầu cử Mỹ, các cử tri không trực tiếp bầu Tổng thống. Họ đi bầu lá phiếu phổ thông để chọn ra đại diện cử tri hay còn gọi là đại cử tri cho bang của mình. Các đại cử tri tập hợp lại thành cử tri đoàn của bang. Ứng viên nào được nhiều nhất phiếu phổ thông thì cũng nhận được toàn bộ phiếu của cử tri đoàn bang đó]
Bà Clinton phát biểu sáng nay (theo giờ địa phương), thừa nhận chiến thắng của ông Donald Trump. Bà có ít hơn 74 phiếu đại cử tri so với ông Trump (chiếm 14% tổng số), trong khi lại nhỉnh hơn về tổng số phiếu bầu..
Theo thống kê, bà Clinton vượt hơn ông Trump khoảng 200.000 phiếu: Clinton được 47.7% số phiếu, Trump: 47.5%. Đây đã là lần thứ 5 xảy ra trong lịch sử nước Mỹ và có thể khiến những người ủng hộ bà Clinton yêu cầu cải cách hệ thống bầu cử lâu đời này.
“Chúng tôi hy vọng rằng điều này sẽ đưa lại nhiều chú ý hơn khi chúng ta bắt đầu vận động các cơ quan lập pháp của các bang thay đổi thể thức bầu cử vào nhiệm kỳ sau”, John Koza, một giáo sư và tác giả đề xuất thay đổi cơ chế bầu theo đại cử tri.
Bầu cử theo đại cử tri là di sản theo hiến pháp của nước Mỹ từ hồi lập quốc. Tuy nhiêu các học giả lịch sử và khoa học Mỹ đã đưa ra nhiều lập luận về việc này. Họ coi đây là bức tường Hiến pháp có thể tạo ra các kết quả bầu cử “phi dân chủ”
Theo khảo sát ý kiến, rất nhiều các tổ chức chính trị ở Mỹ ủng hộ cuộc bầu cử Tổng thống trực tiếp. Chính ông Trump vào năm 2012 đã cho rằng: “Bầu phiếu đại cử tri là một thảm họa cho dân chủ”.
[Minh họa: trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2000, khi ông George Bush của Đảng Cộng hòa chỉ đạt 50.459.211 phiếu phổ thông so với 51.003.894 phiếu phổ thông của ông Al Gore thuộc đảng Dân chủ, nhưng ông Bush vẫn đắc cử vì nhận được 271 phiếu đại cử tri, trong khi ông Al Gore chỉ được 266 phiếu, thua đúng 5 phiếu].
Số lượng người đi bầu năm nay ít hơn năm 2012
Bà Clinton đã thắng về số phiếu bầu phổ thông năm nay. Nhưng thậm chí ứng cử viên Mitt Romney thua cuộc trong năm 2012 vẫn có nhiều phiếu bầu hơn người chiến thắng năm 2016. Cả Clinton và Trump đều có số phiếu bầu thấp hơn ông Obama năm 2012 và 2008.
Kết quả phiếu bầu phổ thông so sánh với các năm. Tỷ lệ đi bầu năm 2016 thấp hơn so với các năm trước.
Dương Minh / ĐKN
Post a Comment